Biên dịch:Minh thực lục/Nhân tông chiêu hoàng đế thực lục
Nhân Tông / Quyển 1 Vĩnh Lạc năm thứ 22 tháng 8 / ngày 15 (P.53) (7 tháng 9 năm 1424 dương lịch)
[sửa]Ngày Đinh Tỵ, nhân việc kế vị, sai Anh Quốc công Trương Phụ (張輔) cáo với Trời Đất, Định Quốc công Từ Cảnh Xương (徐景昌) cáo với Tông Miếu, Ninh Dương hầu Trần Mậu (陳懋) cáo với Xã Tắc, Hoàng thượng tự mình cáo lễ. Tại bàn kê lễ, chính thức đăng vị Hoàng đế.
Khi sắp đăng vị, nội quan truyền chỉ cho Hồng Lô Tự và bá quan miễn việc dâng biểu chúc mừng, chỉ hành lễ “năm lạy ba dập đầu”. Hành lễ “năm lạy ba dập đầu”: chữ “lễ” bị thừa.
Tại cửa ngoài Thừa Thiên Môn nghe chiếu, Hồng Lô Tự tuyên chỉ xong, bá quan hoàn tất, Hoàng thượng lên ngôi báu, triều kiến quần thần, ban đại xá cho thiên hạ. Chiếu viết:
... Tại Giao Chỉ (交阯), việc thu mua các loại vàng, châu báu, hương liệu đều phải đình chỉ. Các vật liệu được mua sắm tại Giao Chỉ, nếu chưa được liệt kê đầy đủ trong chiếu thư thì cũng đều phải đình chỉ. Các quan viên giám sát nội ngoại được sai phái phải trong vòng 10 ngày lập tức lên đường về kinh, không được lấy cớ trì hoãn, không được sách nhiễu quân dân.
Tại các nơi xây dựng, việc thu mua cây gỗ nếu đã vận chuyển thì tùy nơi mà chất đống, những thứ chưa thu mua thì đều phải đình chỉ. Quân dân đều được phát về quê quán: ba bản chiếu chỉ đều quy định phát về, là như vậy.
Nhân Tông / Quyển 1 Vĩnh Lạc năm thứ 22 tháng 8 / ngày 17 (P.53)
[sửa]Thổ quan Đô chỉ huy Thiêm sự Lý Anh (李英) ở Tây Ninh (西寧) theo đoàn chinh phạt phương Bắc trở về, cùng Tri huyện Châu Thất Nguyên (七源州) ở Giao Chỉ (交阯) là Triệu Phúc Năng (趙福能) tiến cống ngựa, được ban thưởng tiền giấy và vải vóc theo mức khác nhau.
Sai Vũ An hầu Trịnh Hanh (鄭亨) cùng ba người nữa đều giữ chức Tổng binh quan: Hanh trấn thủ Đại Đồng (大同), Bảo Định hầu Mạnh Anh (孟瑛) trấn thủ Giao Chỉ (交阯), Tương Thành bá Lý Long (李隆) trấn thủ Sơn Hải (山海), Vũ Tiến bá Chu Vinh (朱榮) trấn thủ Liêu Đông (遼東).
Thiết lập các chức Thái sư, Thái phó, Thái bảo có phẩm cấp Chính nhất phẩm; Thiếu sư, Thiếu phó, Thiếu bảo có phẩm cấp Tòng nhất phẩm.
Thượng dụ Bộ Lại Thượng thư Kiển Nghĩa (蹇義) rằng: Đây là chế độ của Hoàng tổ. Tiên đế sáng suốt, trời ban, há lại không lập các chức này. Trẫm kinh nghiệm chưa nhiều, không khỏi mong mỏi vào các bậc Phò tá. Miễn cho các khanh. Miễn cho các khanh: các bản chép là “khuyến”, là vậy.
Bèn phong Kiển Nghĩa làm Thiếu bảo, kiêm Thượng thư Bộ Lại, cấp hai bổng lộc. Nghĩa dập đầu tâu: Đây không phải là điều kẻ ngu thần có thể đảm đương, chỉ xin hết lòng trung thành như chó ngựa, không dám không tận lực.
Gia phong Anh Quốc công Trương Phụ (張輔) làm Thái sư, cấp hai bổng lộc.
Nhân Tông / Quyển 1 Vĩnh Lạc năm thứ 22 tháng 8 / ngày 19 (P.53)
[sửa]Những người cũ gặp dịp được ân xá, Hoàng thượng thương xót họ: bản Quảng chép “cập” thành “chí”, “mẫn” thành “mẫn”. Vì vậy lại dùng họ.
Giáng chức Hữu Thị lang Bộ Hình là Dương Miễn (楊勉) làm Tham chính Ty Bố chánh Sơn Đông (山東布政司使): bản cũ sửa thành “Ty Bố chánh Sứ”.
Trước đó, Chỉ huy Lâm Mậu (林茂) vì sợ hãi việc xuất chinh, lại phạm tội gian tham, bị giao cho Vệ Cẩm Y giam giữ, cùng bị giam với Dương Miễn. Mậu ở trong ngục bịa đặt lời vu khống hàng trăm câu: ba bản có thêm chữ “số” sau “trăm”, là vậy. Dự định vu cáo người khác để mong được miễn tội, gặp lúc được ân xá nên không kịp tố cáo. Sau có người tâu lên, Hoàng thượng nói: “Miễn là người dẫn dắt việc ấy, nên có lệnh này.”
Giáng chức Chỉ huy Thiêm sự Ty Lưu thủ Trung Đô là Ngưu Lượng (牛諒) đi đồn trú ở Giao Chỉ (交阯). Ban đầu, Hoàng thượng sai Lượng theo Vũ An hầu Trịnh Hanh (鄭亨) trấn thủ Đại Đồng (大同), nhưng Lượng ngại đi, lại không muốn làm thuộc hạ nên giả tấu rằng: “Nay thần đi để xử lý công việc chăng?” – ba bản chép “nay” thành “lệnh”, là vậy – “Hay là làm thuộc hạ chăng?”
Hoàng thượng nói: “Triều đình coi trọng việc biên cương, sai ngươi theo đại thần Tổng binh, mong có ích cho việc mưu lược. Ngươi lại nói làm thuộc hạ, đó là lời lẽ gì? Trẫm vừa đăng vị, ngươi đã dám trái mệnh, bất kính như thế, chẳng lẽ triều đình không còn dùng người nữa sao?”
Sai các công hầu đại thần tra xét: bản Bảo, bản Trung chép “tra” thành “tạp”; bản Bảo Huấn chép là “tra”.
Tâu rằng: “Lượng ôm lòng gian trá, bất trung, không có lễ pháp của bề tôi, đáng bị xử tử.”
Hoàng thượng nói: “Không cần xử tử, nhưng cũng không thể dùng.” Vì vậy có lệnh ấy.
Thực lục Đại Minh Nhân Tông Chiêu Hoàng Đế: bản Bảo chép là Đại Minh Nhân Tông Kính Thiên Thể Đạo Thuần Thành Chí Đức Hoằng Văn Khâm Vũ Chương Thánh Đạt Hiếu Chiêu Hoàng Đế Thực Lục, quyển thứ hai, thượng.
Tháng 9 năm Vĩnh Lạc thứ 22, ngày Quý Dậu (tức ngày 1 tháng 10 năm 1424), thần chủ của Nhân Tông Hiếu Hoàng hậu được hợp tế tại bàn kê lễ, theo lời trị dụ của Đại Hành Hoàng Đế. Lễ bộ cùng các quan văn võ quần thần: các bản chép “quần” thành “quận”, là vậy, dâng nghị về tôn hiệu của Đại Hành Hoàng Đế và Nhân Hiếu Hoàng hậu.
Tâu rằng: “Trời đất hóa sinh, diệu lý không thể gọi tên, nhưng thánh nhân có danh xưng Càn Nguyên, Khôn Nguyên, lời tán tụng Đại tai chí tai là để biểu rõ đạo đức, công dụng cực thịnh, không gì hơn được. Nay Hoàng Đế và Hoàng hậu trên phối với trời đất, công đức thịnh lớn, thì nên xưng hiệu, báo lên trời, khắc vào ngọc giản để truyền mãi không cùng, đó là đại điển không đổi của thế gian.” – các bản sau chữ “đó” có thêm chữ “vạn”, là vậy.
Kính cẩn xét rằng: Đại Hành Hoàng Đế là chính đích, lên ngôi trời, có thánh đức lớn mà hóa dân, thần minh không thể đo lường, pháp thiên mà hành, hợp đức với trời, thông minh sáng suốt, suy xét sâu xa, thưởng phạt công minh, phụng thờ tông miếu cung kính chân thành – bản Quảng chép là “chân thành cung kính” – ban hành chính lệnh đều theo điển cũ, mở rộng thần hóa – các bản chép “thần” thành “nhân” – rộng lớn không giới hạn, chăm lo trị nước, cương kiện không ngừng, dẹp nội loạn trong nguy cơ, giữ vững tông xã trong lúc tái an, phục hồi quận huyện Giao Chỉ (交阯) sau mấy nghìn năm, đánh đuổi giặc Mạc Bắc – các bản chép “Mạc Bắc” thành “Mạc Bỉ” – từ mấy vạn dặm, mưu lược rộng lớn xưa nay chưa từng có, an dân hòa thuận – bản Quảng và Trung có thêm chữ “hòa” sau “an” – đều thuận phục, đều quy phục – ba bản chép “thuận” thành “thuần”.
Dùng lòng thành đối đãi kẻ dưới – bản Bảo, Trung, Thần chép “đãi” thành “chờ” – tin tưởng không nghi, xử án tử hình thì xét đi xét lại bốn năm lần, chọn người tài để trị nước, mở trường học để phát triển giáo hóa, chỉnh lý Ngũ Kinh Tứ Thư, đại toàn về tính lý, chọn điều thiện, biểu dương âm đức, hiếu thuận rõ ràng – các bản chép “biểu dương” thành “chứng minh” – làm sáng điều vi diệu, truyền dạy không cùng, chế tác đầy đủ, điển chương rực rỡ, dù thịnh như Nghiêu, Thuấn, Vũ, Thang, Văn, Vũ cũng không vượt được – các bản chép “không vượt” thành “không đúng đạo”.
Kính cẩn xét rằng: Nhân Hiếu Hoàng hậu sinh ra từ nhà công thần, đức lớn, đoan trang, sáng suốt, thánh thiện, thuần hậu từ thiên tính, đầy đặn từ đức Khôn, cung kính phụng thờ tông miếu, nghiêm trang biểu hiện cung thất – các bản chép “nghiêm trang” thành “ung dung” – khoan hậu đối đãi kẻ dưới, từ ái đến muôn vật, khiêm tốn cần cù, giúp cho nghiệp lớn trung hưng, bao dung rộng lớn – các bản chép “rộng” thành “sáng” – làm mẫu mực cho thiên hạ, là điển phạm trong nội cung, là sách khuyên thiện – các bản sau chữ “sách” có thêm chữ “thiện” – truyền gương muôn đời, dù thịnh như Tề Khương cũng không hơn được.
Ngưỡng vọng hai vị thánh linh ngự trên trời, công đức sáng rỡ, sánh với mặt trời mặt trăng. Thần đẳng kính cẩn theo cổ điển, tra cứu pháp đặt thụy, xin tôn hiệu Đại Hành Hoàng Đế là: Thể Thiên Hoằng Đạo Cao Minh Quảng Vận Thánh Vũ Thần Công Thuần Nhân Chí Hiếu Văn Hoàng Đế, miếu hiệu là Thái Tông.
Tôn hiệu Nhân Hiếu Hoàng hậu là: Nhân Hiếu Từ Ý Thành Minh Trang Hiến Phối Thiên Tề Thánh Văn Hoàng Hậu.
Kính cẩn dâng nghị, Hoàng thượng xem xong, rơi lệ không ngừng – các bản chép “lệ” thành “nước mắt” – bèn giao nghị về thụy hiệu cho Viện Hàn Lâm biên soạn sách thụy.
Phục hồi chức vụ cho Hồ Tông Ôn (胡宗溫): bản Bảo, Trung chép “Ôn” thành “Uẩn”, nghi là đúng – nguyên là Trung thư Xá nhân, ban đầu Tông Ôn từ Trung thư Xá – ba bản sau chữ “Xá” có thêm chữ “nhân” – được đổi làm Tri huyện Cao Du Châu (高郵州), đến nay được triệu hồi bằng thư triện, phục chức cũ – bản Quảng sau đó có thêm chữ “năng tử”, là vậy.
Thăng chức Chỉ huy Đồng tri Vệ Tiền Đồn Hưng Trung (興中前屯衞): ba bản chép “Trung” thành “Châu”, là vậy – là Đường Minh (唐銘) làm Đô chỉ huy Thiêm sự, trấn thủ Bình Quan (平關): ba bản chép “Bình Quan” thành “Khai Bình”, là vậy.
Giáng chức Trần Ngạc (陳諤) từ Án sát ty Sơn Tây (山西按察司): bản Quảng và Bảo chép “Ty” thành “Sứ”, là vậy – làm Tri huyện Hải Diêm (海塩). Ngạc ban đầu làm Án sát Hồ Quảng (湖廣按察): ba bản chép “Sát” thành “Sứ”, là vậy – thu thập việc riêng của Sở Vương, Hoàng thượng vốn ghét điều đó: ba bản chép “ghét” thành “chán”, là vậy. Sau bị đổi sang Sơn Tây, vì phạm lỗi nên bị cách chức, đến nay gặp ân xá, lẽ ra được phục chức. Hoàng thượng nói: “Ngạc là tiểu nhân, không nên để làm ô uế địa phương.” Vì vậy có lệnh ấy.
Do pháp tệ tiền giấy không thông, định dùng tiền giấy đổi muối nội địa, là lệ ban đầu. Hoàng thượng dụ Bộ Hộ Thượng thư Hạ Nguyên Cát (夏原吉) rằng: “Pháp tiền giấy bị đình trệ, là do phát hành quá nhiều, nên tìm cách thu hồi rộng rãi. Dân gian ít tiền giấy thì sẽ tự thông hành. Hãy bàn cách thu hồi cho thông suốt.” – các bản chép “thông suốt” thành “đạo”, là vậy.
Nguyên Cát tâu: “Thu hồi dễ nhất là cho phép người có tiền giấy đổi muối nội địa.” Hoàng thượng nói: “Đó chỉ là biện pháp tạm thời, đợi khi pháp tiền giấy thông suốt thì dừng lại. Nhưng phải nới rộng quy định để có lợi.” – các bản chép “lợi” thành “lệ”, là vậy – “Sau đó người ta sẽ đổ xô theo.”
Nguyên Cát cùng Bộ Lại Thượng thư Kiển Nghĩa (蹇義) định lệ đổi muối nội địa tại các nơi, đều giảm so với trước – các bản chép “giảm” thành “toàn”, là vậy. Bèn tâu rằng: muối Thương Châu (滄州) mỗi suất đổi 300 quan tiền giấy, Hà Nam (河南), Sơn Đông (山東) mỗi suất 150 quan, Phúc Kiến (福建), Quảng Đông (廣東) mỗi suất 100 quan. Nộp tiền giấy không phân biệt mới cũ, lĩnh muối không xét loại.
Hoàng thượng nói: “Được, hãy thi hành ngay.”
Tham tướng Giao Chỉ (交阯) là Vinh Xương bá Trần Trí (陳智) cùng các tướng tâu rằng: giặc Lê Lợi (黎利) trốn vào cảnh nội Lào (老撾), đã bị Lào đuổi đi – ba bản thêm chữ “phản” trước “giặc”, “cảnh” chép thành “biên giới”, “đuổi” chép thành “trục”, là vậy. Sau đó quay về huyện Quý, phủ Ninh Hóa (寧化府瑰縣): ba bản chép “phủ” thành “châu”, là vậy. Quan quân truy kích, đánh giặc, thủ lĩnh giả của giặc là Phạm Ngưỡng (范仰) cùng 1.600 người nam nữ đến đầu hàng. Lê Lợi tuy nói có 480 người đến hàng, nhưng chỉ dừng lại ở huyện Nga Lạc, phủ Thanh Hóa (清化府俄樂縣), không chịu ra, lại nghe vẫn chế tạo quân khí không ngừng, ôm lòng gian trá như vậy, tất phải tiến quân đánh dẹp.
Hoàng thượng sai dụ Trí rằng: “Các ngươi hãy suy xét mưu giặc.” – ba bản thêm chữ “rằng” sau “Trí”, thêm chữ “các” sau “ngươi”, là vậy – “Nói rằng nên tiến quân là đúng. Trẫm nghe giặc này ban đầu chỉ vì quan lại sách nhiễu, bức ép đến cùng cực mới phải làm vậy. Nay đã đại xá thiên hạ” – ba bản chép “nay” thành “đã”, là vậy – “mọi điển lệ đều đổi mới” – ba bản chép “điển lệ” thành “cùng”, là vậy – “tại Giao Chỉ lại thêm khoan dung” – ba bản chép “lại” thành “nhất là”, là vậy.
“Nếu giặc này chưa mất hết lương tâm, thì có thể dễ thuyết phục. Nay nếu quan quân chưa tiến, hãy sai người chiêu dụ, tha tội cũ, cho về quê sống yên ổn. Nếu vẫn cố chấp không ra, tiếp tục như trước, thì hãy tâu rõ để xử lý riêng. Nếu quan quân đã tiến, thế không thể dừng, phải hết sức cẩn trọng” – ba bản chép “hết sức” thành “mười phần”, là vậy – “giặc mưu gian trá, thường dựa hiểm địa đặt phục binh, phải cho quân dò xa, đừng để mắc mưu. Khi hành quân, càng phải ràng buộc quân sĩ, không được sách nhiễu dân lành” – ba bản chép “dân” thành “thiện”, là vậy.
Ngày hôm đó, Đô đốc Đồng tri Ty Đô chỉ huy Giao Chỉ là Phương Chính (方政) dẫn quân bắt giặc, giao chiến với Lê Lợi tại châu Trà Long, phủ Nghệ An (乂安府茶龍州): bản Bảo và Trung chép “Long” thành “Lồng”, là vậy. Chỉ huy Vệ Xương Giang là Ngũ Vân (五雲): ba bản chép “Ngũ” thành “Ngũ”, là vậy – tử trận. Vân là người Định Viễn, Phụng Dương (鳳陽定遠), ban đầu là Chỉ huy Đồng tri Vệ Kinh Châu (荊州衞): ba bản sau “Châu” có chữ “Hộ”, là vậy – theo chinh phạt Giao Chỉ, phá lũy Pha, chiếm đồn Lưu Đa, cải tổ hai đô Đông Tây – bản Quảng thiếu chữ “đồn”, ba bản chép “vực” thành “thành”, không có chữ “hai”, bản Quảng và Bảo chép “cải” thành “công”, là vậy – đều có công lao.
Giao Chỉ bình định, điều về Vệ Xương Giang, trước sau lập nhiều chiến công, chiêu hàng quy phục, nhiều lần được ban thưởng – ba bản chép “ban” thành “thưởng”, là vậy. Nay giao chiến với Lê Lợi, xông pha trận địa, tử trận. Việc được tâu lên, Bộ Lễ ban thêm tiền phúng viếng.
Tham tướng Giao Chỉ (交阯) là Vinh Xương bá Trần Trí (陳智) tiến cống hươu đen (玄鹿 huyền hươu).
Lệnh cho Lễ bộ và Công bộ xây dựng phủ Triệu Vương tại Chương Đức (彰德). Triệu hồi người phụ trách Ty Bố chánh Giao Chỉ (交阯掌布政司): bản cũ sửa thành “triệu người phụ trách Giao Chỉ”, là vậy – và Ty Án sát để xử lý việc xây dựng.
Hoàng thượng ban dụ cho Thượng thư Công bộ Hoàng Phúc (黃福) rằng: “Khanh là bậc lão thần của triều đình, lâu nay vất vả ở bên ngoài, Trẫm luôn ghi nhớ, mong gặp khanh sớm. Hãy lập tức đi trạm ngựa về kinh để đáp lại lòng mong mỏi.”
Lệnh cho Thượng thư Bộ Binh Trần Hiệp (陳洽), người tham tán quân vụ tại Giao Chỉ, thay Hoàng Phúc phụ trách việc của Ty Bố chánh và Ty Án sát Giao Chỉ: ba bản chép “Ty” thành “Sứ”, là vậy – vẫn kiêm nhiệm tham tán quân vụ.
Pháp ty tâu về các quan sau:
Tả Thị lang Bộ Lễ Quách Đôn (郭敦): ba bản chép “Tả” thành “Hữu”, là vậy Tả Thị lang Bộ Công Lý Hữu Trực (李友直) Thiếu khanh Thái thường tự Vương Miễn (王勉): ba bản sau chữ “Thiếu” có chữ “khanh”, là vậy Tự thừa Khang Yên (康禋), Phó Hạ Tự (傅霞岫), Phùng Trọng Nghi (馮仲彛) Tả Thông chính Ty Thông chính Lý Chí Cương (李至剛), Hữu Tham nghị Chu Thiệu Tổ (朱紹祖) Trong thời kỳ Đại Hành Hoàng Đế băng hà, các vị này không giữ giới, không kiêng cữ, ở công quán mà không có lễ nghi của bề tôi, đáng bị bãi miễn.
Hoàng thượng nhớ Đôn là người cũ của triều trước: ba bản sau chữ “Đôn” có chữ “v.v.”, là vậy – không nỡ bỏ ngay, nên đổi Đôn làm Thiếu khanh Thái phó tự.
Giáng chức Hữu Trực làm Phủ thừa Thuận Thiên phủ (順天府府丞), Miễn làm Thiếu khanh Hồng Lô tự (鴟臚寺): ba bản chép “鴟” thành “鴻”, là vậy.
Khang Yên, Phó Hạ Tự bị giáng làm Chủ sự Bộ Lễ. Lý Chí Cương làm Tri phủ Hưng Hóa (興化府), Chu Thiệu Tổ làm Tri châu Khâm Châu (欽州).
Riêng Phùng Trọng Nghi bị giáng làm Chiếu mạ phủ Nam Khang (南康府照磨), vì từng nói bậy rằng cháu gái mình là tiên nữ bị đày xuống trần.
Thăng Chỉ huy Sứ Đô ty Giao Chỉ (交阯都司都指揮使) là Trần Tuấn (陳濬), Chỉ huy Sứ Đô ty hành tại Thiểm Tây (陜西行都司都指揮使) là Lý Văn (李文), đều làm Đô đốc Thiêm sự của quân Hữu, vẫn phụ trách công việc tại bản ty.
Sai nội quan Sơn Thọ (山壽) mang chiếu dụ đến Giao Chỉ (交阯), truyền cho thủ lĩnh Lê Lợi (黎利). Chiếu viết:
“Ngươi vốn là người lương thiện, lâu nay giữ lòng quy thuận. Chỉ vì quan lại không biết vỗ về, khiến ngươi sinh nghi sợ, lẩn trốn núi rừng, chưa thể thực hiện chí hướng. Nay sau đại xá, mọi tội cũ đều được xóa bỏ, cùng nhau đổi mới. Đặc biệt sai người mang chiếu dụ ngươi, phong làm Tri phủ Thanh Hóa (清化府知府), cai quản một quận dân. Nên lập tức nhận chức để đáp lại lòng thành của Trẫm.”
Sơn Thọ từng tâu trước mặt Hoàng thượng rằng Lê Lợi đã có lòng tin, nay đi dụ chắc sẽ quy thuận.
Hoàng thượng nói: “Lê Lợi gian xảo, không phải ngươi hiểu được. Nếu bị lừa thì thế giặc ngày càng mạnh, khó chế ngự.”
Sơn Thọ dập đầu tâu: “Nếu thần đi dụ mà hắn không về, thần xin chịu chết vạn lần.” Vì vậy ban chiếu ấy.
Thăng các cấp sự trung sau làm Án sát ty Thiêm sự:
Lý Khiêm (李謙) của Lại khoa, nhận nhiệm sở tại Sơn Tây (山西) Ngô Đình Dụng (吳廷用) của Hộ khoa, nhận nhiệm sở tại Vân Nam (雲南) Hồ Dực (胡廙) của Công khoa, nhận nhiệm sở tại Giao Chỉ (交阯)
Ngày hôm đó, Đô chỉ huy Đồng tri Giao Chỉ (交阯都指揮同知) là Trần Trung (陳忠) tử trận khi giao chiến với giặc. Trung là người Lâm Hoài (臨淮), ban đầu làm Phó Thiên hộ Vệ Khoan Hà (寬河衞副千戶): các bản sau chữ “ban đầu” có chữ “làm”, là vậy.
Nhờ công lao trong chiến dịch Bình Loạn, được thăng đến chức Chỉ huy Đồng tri Vệ Tùy Đức (綏德衞指揮同知): các bản chép “công lao” thành “tích lũy”, là vậy.
Vì phạm lỗi nên bị đày đi trấn thủ Quảng Tây, theo Tổng binh quan đi chinh phạt Giao Chỉ. Tại Cát Chiêu Thị (箇招市), khiêng thuyền nhỏ vào sông, đánh úp thủy trại của Lê Quý Ly (黎季犛), theo tướng Hoành Hải (橫海將軍) đánh thành Đa Bang (多邦城): các bản chép “thành” thành “vực”, là vậy.
Xông lên trước, nhiều lần chiến đấu, đều là tự thân xông pha trận mạc: các bản chép “tự thân” thành “hăng hái”, “trận” thành “trận địa”, là vậy.
Được phục chức làm Chỉ huy Đồng tri Vệ Tả Giao Châu (交州左衛指揮同知). Quan quân đánh bại giặc tại Ảm Tử Quan và các cửa biển: các bản sau chữ “Quan” có chữ “và”, là vậy.
Trung đều có công lao hiển hách: các bản chép “hiển hách” thành “vất vả”, là vậy.
Tại An Mô, Hải Dương, trong trận thủy chiến, Trung chỉ huy chiến thuyền: các bản chép “thuyền” thành “chiến hạm”, là vậy – chém giết rất nhiều.
Lại cùng đánh bại giặc tại các nơi như Kỳ La, cửa biển Hoa Sen, núi Côn Truyền (崑傳山): bản Quảng chép “Côn” thành “崑”, bản Thần chép “Truyền” sai, là vậy.
Bắt được cha con giặc Lê, cùng Trần Quý Khoáng (李擴): bản cũ sửa “Lý” thành “Quý”, là vậy – Nguyễn Soái và những kẻ khác, Trung đều có công lao.
Được thăng làm Đô chỉ huy Đồng tri Giao Chỉ (交阯指揮同知): các bản sau chữ “Giao Chỉ” có chữ “Đô”, là vậy.
Đi đánh Đông Hồ Châu (東湖州): bản Bảo, Trung, Thần chép “Hồ” thành “潮”, là vậy – bắt được tên giả tri viện Nguyễn Sự, tướng Long Hổ là Ngô Trung (吳忠): bản Thần thiếu chữ “Nguyễn”, nghi là sai.
Đến khi giặc phản là Lê Lợi (黎利) xâm phạm Thanh Hóa, Trung giao chiến, bị trúng đạn bay – bản cũ sửa “đạn” thành “súng”, là vậy – tử trận.
Việc được tâu lên, Bộ Lễ theo lệ ban thưởng hậu hĩnh.
Nhân Tông / Quyển 2 Vĩnh Lạc năm thứ 22 tháng 9
[sửa]Giáng chức Thiếu khanh Thái thường tự (太常寺少卿) là Chu Nặc (周訥): các bản chép “Nặc” thành “Nạp”, là vậy – làm Tri phủ Thăng Hoa (升華府知府).
Nặc từng làm Lang trung Ty Tế tự Bộ Lễ (禮部祠祭郎中) vào thời Vĩnh Lạc. Từng hai lần dâng sớ xin làm lễ phong thiện, nhưng Thái Tông Hoàng Đế không chấp thuận. Sau được Phương Tân tiến cử vào Thái thường tự, chưa bao lâu thì chịu tang cha mẹ – các bản chép “chịu tang” thành “thân tang”, là vậy.
Đến nay vào triều, Hoàng thượng nói: “Kẻ xiểm nịnh nên đẩy ra xa, không thể để làm ô uế triều đình.” Vì vậy có lệnh ấy.
Công bộ Thượng thư Hoàng Phúc (黃福), phụ trách việc ở Ty Bố chánh Giao Chỉ (交阯布政使司), tâu xin lập ba Ty Tuần kiểm tại Bắc Giang Châu (北江州), Tam Giang Khẩu (三江口), Phôi Lộc huyện (丕祿縣), Minh Thị xã (明市社). Được chấp thuận.
Nhân Tông / Quyển 3 Vĩnh Lạc năm thứ 22 tháng 10
[sửa]Thổ quan các huyện Thanh Uy (清威) thuộc Giao Chỉ (交阯) như Hoàng Đình Mãn (黃廷滿) v.v. tiến cống sản vật địa phương, được ban thưởng tiền giấy và vải vóc theo mức khác nhau – bản Quảng sau chữ “tiền giấy” có thêm chữ “vải vóc”, là vậy.
Sai quan Vệ Trung đưa cha con Man Vương Phiền (氓王楩) đến cư trú tại Vũ Cương (武崗): bản Bảo và Trung chép “Cương” thành “Cang”, bản cũ sửa “quan Vệ” thành “Vệ quan”, “Man” thành “Mân”, là vậy.
Lệnh cho Bộ Hộ mỗi năm cấp 1.000 thạch gạo, 20.000 quan tiền giấy: bản Bảo và Trung có thêm chữ “vẫn” trước “lệnh”, là vậy.
Bộ Binh đổi các Điển trượng Giáo úy Viễn An Vương Quý Diệp (遠安王貴爕) v.v. làm thị vệ của Man Vương.
Đô chỉ huy Thiêm sự Vệ Định Châu (定州衛) là Ngô Thủ Nghĩa (吳守義) v.v. cư trú tại Giao Chỉ, châu Quảng Nguyên (廣原州): ba bản chép “Nguyên” thành “Nguồn”, là vậy.
Thổ quan, Tri huyện như Sầm Đẩu Liệt (岑斗烈) v.v. cùng các nơi như Hami (哈密) có người Hồi Hồi là Xá Hắc Mã, Hắc Ma (捨黑馬黑麻) v.v. tiến cống ngựa và sản vật địa phương, được ban thưởng tiền giấy và vải vóc theo mức khác nhau – bản Quảng sau chữ “tiền giấy” có thêm chữ “vải vóc”, là vậy.
Thăng chức:
Hồ Tế (胡𢋸), mới được bổ làm Thiêm sự Ty Án sát Giao Chỉ (交阯按察司僉事), làm Hữu Phó Đô ngự sử Viện Đô sát (都察院右副都御史) Lý Khiêm (李謙), Thiêm sự Ty Án sát Sơn Tây (山西按察司僉事), làm Hữu Thiếu khanh Đại lý tự (大理寺右少卿)
Cả hai đều từ chức Cấp sự trung được thăng làm Thiêm sự, nhưng chưa nhận chức. Hoàng thượng thương họ từng gần gũi bên cạnh – bản Bảo và Trung sau chữ “họ” có chữ “ở”, là vậy – nên lại cho trở về kinh giữ chức.
Nhân Tông / Quyển 4 Vĩnh Lạc năm thứ 22 tháng 11
[sửa]Tham tướng Giao Chỉ là Bảo Định hầu Mạnh Anh (孟瑛) và Vinh Xương bá Trần Trí (陳智) tâu rằng Lê Lợi phản nghịch – bản cũ sửa “bè bạn” thành “phản”, là vậy.
Ban chiếu trả lời: “Đã có chiếu ân xá tội của Lê Lợi” – bản cũ sửa “chiếu ân xá” thành “chiếu tha tội”, là vậy – “phong làm Tri phủ Thanh Hóa (清化府知府), sai nội quan Sơn Thọ (山壽) mang chiếu dụ đến. Đợi Sơn Thọ đến nơi, các ngươi hãy xét tình hình gần đây thế nào, cùng Sơn Thọ bàn bạc ổn thỏa rồi tâu lên.”
Sai sứ mang chiếu dụ đến nước Ô Lý Giáp (兀良哈), truyền cho quan dân rằng:
“Tiên đế Thái Tông Hoàng Đế đã về trời, Trẫm đã kính cẩn tiếp nhận mệnh trời, kế thừa ngôi báu, cai trị thiên hạ. Mọi người bốn phương, dù tội lớn nhỏ, đều đã được tha. Nếu quan dân Ô Lý Giáp kính thuận đạo trời” – các bản sau chữ “dân” có chữ “có thể”, là vậy – “thì cho phép sửa lỗi làm lại, tiếp tục tiến cống như trước, được tự do qua lại buôn bán.”
Hoàng thượng nhân đó nói với các thị thần: “Người ta có lỗi mà không tha, thì không còn chỗ dung thân, sau này tất thành họa biên giới. Trẫm không tiếc hạ mình để yên dân.”
Phân chia Vệ Trung Đồn An Đông (安東中屯衞) thành hai sở, mỗi sở 2.000 hộ, trấn giữ tại Ứng Châu (應州) và Hồn Nguyên Châu (渾源州).
Thăng Đại lý tự khanh Dương Thời Tập (楊時習) làm Án sát sứ Ty Án sát Giao Chỉ (交阯按察司按察使), thăng Án sát sứ bản ty là Kỷ Thuần (紀諄) làm Bố chánh sứ Ty Bố chánh Giao Chỉ (交阯布政司布政使): các bản sau chữ “Ty” có chữ “Sứ”, bản Thần sau chữ “Ty” có chữ “Tả”, là vậy.
Triệu cựu Tri huyện Hạp Sơn (峽山縣知縣) là Dịch Khiêm (弋謙) làm Hữu Thiếu khanh Đại lý tự (大理寺右少卿). Khiêm ban đầu là Giám sát ngự sử, tuần tra Giang Tây, tâu việc thẳng thắn – bản Quảng thêm chữ “vì” trước “tâu”, là vậy – Hoàng thượng ghi nhớ, nên có lệnh ấy.
Phục chức Hữu Thiếu khanh Đại lý tự là Vu Khiêm (虞謙) làm Tự khanh bản ty.
Theo lời thỉnh cầu của Triệu Vương Cao Toại (趙王高燧), bỏ hai vệ tả hữu ở Thường Sơn. Trước đó, Cao Toại sai Trưởng sử Triệu Kỳ Thông (趙季通) tâu rằng: “Một áo một cơm đều do triều đình cấp, ngồi yên không việc mà giữ ba vệ, quân sĩ ba vệ cũng nhận lương bổng vô ích. Xin cho hai vệ tả hữu ở Thường Sơn làm quân triều đình, chỉ giữ vệ trung để sai khiến là đủ.”
Hoàng thượng không chấp thuận. Vương sai Kỳ Thông đi lại nhiều lần, vẫn giữ ý cũ. Đến nay, ban thư dụ Vương rằng:
“Hiền đệ trung thành vì xã tắc, lo cho quốc gia, như Hà Gian, Đông Bình xưa kia, không ai hơn. Tấm lòng ấy không thể trái. Nay thuận theo lời thỉnh cầu, lệnh cho Bộ Binh” – bản Bảo, Trung, Thần chép “lệnh” thành “ban”, là vậy – “giữ lại vệ trung, đồng thời lập một sở Thiên hộ mục đàn tại phủ của hiền đệ” – các bản chép “quận” thành “quần”, là vậy.
“Trẫm và đệ như tay chân, ghi nhớ trong lòng, nào có ngày quên.”
Lệnh cho Bộ Hộ cấp bổng lộc Thái sư Anh Quốc công Trương Phụ (張輔) bằng gạo từ kho Bắc Kinh. Khi đó, lương tháng của bá quan đều cấp từ kho Nam Kinh, riêng Phụ được cấp từ Bắc Kinh, là đặc ân.
Thái sư Anh Quốc công Trương Phụ, Thiếu bảo Thái tử, Thượng thư Bộ Binh Lý Khánh (李慶) v.v. tâu xin cho quan quân các ty trực lệ và vùng gần kinh kỳ luân phiên đến kinh thành thao luyện, được chấp thuận.
Hoàng thượng dụ rằng: “Xưa kia, việc nông và luyện binh đều có kỳ hạn, nên không bị bỏ sót. Nay nên theo ý đó, không bỏ việc trồng trọt. Đợi xong việc nông” – bản cũ sửa “nay” thành “lệnh”, là vậy – “rồi mới đến, ưu tiên việc nông, sau đó cho về, để không bị lỡ việc.”
Các Trung thư Xá nhân là Trịnh Công Tá (鄭公佐), Trương Sĩ Thực (張士寔), Chu Trung Hòa (周中和), Vương Chân (王真), Viên Văn (袁文) do tuổi cao xin về hưu, được chấp thuận.
Hoàng thượng nói với các thị thần:
“Người giữ nghiệp tổ, nếu hành động theo pháp tổ tông thì ít khi sai lầm. Sách giám của các vua đời trước đều là thành chế, nếu giữ mãi không sai thì đời sau làm người kế vị” – các bản chép “người kế vị” thành “quân”, là vậy – “thường vì thông minh mà làm rối loạn điển chương cũ, cuối cùng dẫn đến mất nước không cứu được, đó là điều đáng răn.”
“Trẫm mười mấy tuổi hầu bên Thái Tổ Hoàng Đế” – bản cũ sửa “hầu” thành “phụng sự”, là vậy – “tận mắt thấy việc làm của tổ huấn, nhiều lần sửa đổi rồi mới thành sách. Khi ấy các thế tử như Tần, Tấn, Chu đều có mặt, Thái Tổ lúc rảnh rỗi thường gọi Thái Tôn và các thế tử đến trước mặt, chia điều từng việc, giảng giải tường tận. Tất cả đều giữ thân, trị nhà, cho đến đạo trị thiên hạ. Làm thiên tử hay phiên vương, nếu việc nào cũng tuân giữ, há lại không được phúc lộc lâu dài sao? Trẫm ngày đêm không quên.”
“Nay đã lệnh cho Ty Tư lễ giám khắc in, sẽ ban cho các con, em, cháu.”
Thị thần đối rằng: “Tấm lòng của bệ hạ chính là tấm lòng của Thái Tổ Hoàng Đế vậy.”
Hoàng thượng vì pháp tiền giấy đình trệ đã lâu, lại nghe rằng tại trạm chia phần cũ ở Nam Kinh, củi tích trữ và tre gỗ của Ty Đề giám Long Giang rất nhiều, có thứ đã để đến hai ba mươi năm. Than rằng:
“Tích trữ vốn để dùng cho người, nay quân dân kinh sư kiếm củi rất khó. Nếu để lâu mà chờ mục nát” – bản Bảo chép “chờ” thành “đợi”, là vậy – “sao bằng đem ra phân phát để lợi người?”
Bèn dụ các quan Công bộ: củi tre tích trữ ở hai nơi, trừ phần đủ dùng hàng năm, còn lại đều đem bán cho quân dân, mỗi 100 cân giá 5 quan tiền giấy, thu toàn bộ tiền giấy cũ mờ, mong tiện cho dân – ba bản chép “dân” thành “nghèo”, là vậy.
Lệnh cho con trai cố Chỉ huy Sứ Vệ Hiếu Lăng là Lưu Trí Tử Khánh (劉智子慶) kế thừa chức cha, điều về Vệ Cẩm Y.
Nội quan Mã Kỳ (馬騏) truyền chỉ dụ của Hoàng thượng, giao cho Viện Hàn Lâm viết chiếu thư, rồi lại sai Kỳ đến Giao Chỉ để thu thuế vàng bạc, châu báu, hương liệu. Khi ấy Kỳ vừa được triệu hồi chưa lâu, Viện Hàn Lâm tâu lại.
Hoàng thượng nghiêm sắc mặt nói: “Trẫm sao lại có lời như thế? Các khanh không nghe rằng trước đây hắn ở Giao Chỉ đã làm khổ quân dân sao? Giao Chỉ từ khi người ấy rời đi, dân chúng như được gỡ khỏi cảnh treo ngược. Nay lại sai đi, chẳng phải khiến chiếu thư không còn đáng tin, làm hỏng đại sự sao?”
“Người này gần đây ở trong nội đình, trăm cách cầu xin, người bên cạnh cũng nói giúp. Nếu lại sai đi, thì sẽ có lợi cho hắn, không lợi cho nước. Trẫm không đáp lời nào. Các khanh nên hiểu rõ ý Trẫm.” Vì vậy dừng việc ấy.
Đêm đó, có hai ngôi sao lớn bằng quả trứng gà. Một sao màu đỏ hiện ở Thiên Quần, một sao màu xanh trắng hiện ở Hà Cổ.
Thượng hoàng lo vùng biên giới trọng yếu, gần sát ngoại cảnh – bản cũ bỏ chữ “gần”, bản Bảo và Trung chép “ngoại cảnh” thành “cảnh ngoài”, là vậy – lệnh cho Bộ Binh chọn một Đô chỉ huy, cấp 300 khẩu súng thần công – bản cũ sửa “thần công” thành “súng”, là vậy – dẫn binh Vệ Hữu Đại Đồng (大同右衛) đi phòng thủ.
Tổng binh quan Đại Đồng là Vũ An hầu Trịnh Hanh (鄭亨) tâu rằng: “Biên thành hoang vắng, quân giữ không đủ, xin cho quân của bốn vệ Cao Sơn, Ngọc Lâm, Trấn Lỗ, Vân Xuyên từng điều đến Bảo Định, Định Châu, Trác Châu, Hùng huyện – ba bản chép “Hùng” thành “Duy”, là vậy – cùng nhau luân phiên trấn giữ.” Được chấp thuận, lệnh cho các ty đợi mùa xuân ấm áp thì sai đi.
Tại huyện Đông Quan (東關縣) Giao Chỉ, dân là Đào Loạn, vợ là Nguyễn thị sinh một lần ba con. Việc được tâu lên, Bộ Lễ ban thưởng nuôi dưỡng theo lệ.
Truy phong Vệ Thánh phu nhân Dương thị (衛聖夫人楊氏), chồng cũ là Trương Đình Quý (蔣廷圭) được phong làm Bảo Xương bá (保昌伯).
Giáng tước Bảo Định hầu Mạnh Anh (孟瑛), Tham tướng Giao Chỉ, thu hồi sắc phong, đày làm dân. Đồng thời tước bỏ sắc phong truy phong của tổ phụ, vì anh trai là Mạnh Hiền (孟賢) trước đó có tội mưu phản.
Lệnh cho Đô đốc Phương Chính (方政) làm Tham tướng, cùng Vinh Xương bá Trần Trí (陳智) trấn thủ Giao Chỉ (交阯), sai người mang chiếu dụ đến giao cho Trí. Đồng thời lệnh Trí thu hồi chiếu thư và sắc phong cũ của Mạnh Anh (孟瑛).
Nhân Tông / Quyển 4 Vĩnh Lạc năm thứ 22 tháng 12
[sửa]Tham chính Hữu Ty Bố chánh: Trình Hỉ (程禧) của Quý Châu (貴州) Lục Quảng Bình (祿廣平) – bản Quảng và Bảo chép “Lục” thành “Lục”, là vậy
Đều được thăng làm Tả Tham chính (左參政): Hỉ nhận chức tại Giang Tây (江西) Lục Quảng Bình nhận chức tại Giao Chỉ (交阯)
Nhân Tông / Quyển 6 Hồng Hi năm thứ 1 tháng 1 (tháng 2 năm 1425)
[sửa]Thăng chức:
Tôn Thời (孫時), Tả Thị lang Bộ Binh, làm Tự khanh Thái thường tự Nam Kinh. Thượng hoàng thương Thời tuổi già, việc Thái thường đơn giản, nên đặc biệt cho nghỉ ngơi.
Tào Bản (曹本), Án sát sứ Quảng Tây, làm Tả Thị lang Bộ Binh
Trương Tín (張信), nguyên Hữu Thị lang Bộ Công, làm Hữu Thị lang Bộ Binh. Trước đó Tín bị giáng chức, đày đến Giao Chỉ, nay Thượng hoàng nhớ tài năng của ông – bản Bảo chép “tài” thành “vật liệu”, bản Thần chép “tài” thành “tài năng”, là vậy – nên triệu hồi và phục dụng.
Trước đó, Thượng hoàng nghĩ đến việc phụng mệnh trời chinh phạt, các tướng dù đã nhận chức, hưởng lương nhiều năm, nhưng quá tuổi 60 vẫn ở kinh sư làm việc trong quân ngũ. Đặc biệt lệnh Bộ Binh chọn lọc, điều ra ngoài giữ chức, đồng thời tuyển quân khỏe mạnh thay thế.
Ban chiếu nghiêm trách Tham tướng Giao Chỉ là Vinh Xương bá Trần Trí (陳智) và Đô đốc Phương Chính (方政) vì tội chậm trễ công việc, dung túng giặc. Lệnh họ sửa lỗi chuộc công, đồng thời lệnh áp giải Đô chỉ huy Sư Hựu (師佑), Trương Hùng (張雄) v.v. về kinh, do Giám sát ngự sử tâu rằng họ tham lam, tàn ác, vô pháp luật, đặc biệt nghiêm trọng.
Vua Hiền Nghĩa của Oirat (瓦剌賢義王) là Thái Bình (太平) sai sứ giả Tang Hữu Đài (桑右台) – bản Quảng và Bảo chép “Hữu” thành “Cổ”, là vậy – cùng Đô chỉ huy Mao Hạ Lạt (毛哈剌) – bản Bảo chép “Lạt” thành “Lạt”, là vậy – đến triều cống ngựa. Lệnh Bộ Lễ mở tiệc ban thưởng – bản Bảo chép “ban thưởng” thành “ban tặng”, là vậy.
Giám sát ngự sử Đậu Tín (竇信) phạm tội, bị đày đến Giao Chỉ làm lại dịch.
Nhân Tông / Quyển 6 Hồng Hi năm thứ 1 tháng 2 (tháng 2-3 năm 1425)
[sửa]Ban chiếu dụ và ấn tướng cho các tướng biên cương:
Tổng binh Vân Nam là Thái phó, Kiêm Quốc công Quý Châu là Mộc Thịnh (沐晟), đeo ấn Chinh Nam Tướng quân
Tổng binh Đại Đồng là Trấn Viễn hầu – bản Quảng, Bảo, Thần sau chữ “tổng binh” có thêm “quan Vũ An hầu Trịnh Hanh (鄭亨), đeo ấn Chinh Nam Tướng quân; tổng binh Quảng Tây”, gồm 17 chữ
Cố Hưng Tổ (顧興祖), đeo ấn Chinh Man Tướng quân
Tổng binh Liêu Đông là Vũ Tiến bá Chu Vinh (朱榮), đeo ấn Chinh Thát Tiền Tướng quân – bản Quảng, Bảo, Thần sau chữ “đeo” có chữ “Chinh”, là vậy
Tổng binh Tuyên Phủ là Đô đốc Phí Hoàn (費瓛) – bản Quảng, Bảo, Thần sau chữ “Đô đốc” có thêm “Đàm Quảng, đeo ấn Trấn Thát Tướng quân; tổng binh Cam Túc”, gồm 15 chữ
Tham tướng Giao Chỉ là Vinh Xương bá Trần Trí (陳智), Đô đốc Phương Chính (方政), đeo ấn Chinh Di Phó Tướng quân; Tham tướng Ninh Hạ là Bảo Định bá Lương Minh (梁銘), Đô đốc Trần Hoài (陳懷), đeo ấn Chinh Tây Tướng quân
Những người đã được ban chiếu dụ và sắc phong cũ thì phải thu hồi lại – bản Quảng, Bảo, Thần sau chữ “thu hồi” có chữ “sắc”, là vậy
Ban chiếu dụ cho Thiên hộ Dương Mộc, Đáp Ôn v.v.:
“Các ngươi quy thuận triều đình đã lâu, có công lao. Trước đây vì Đô chỉ huy Vương Hùng (王雄) xử sự trái lý, gây hại, khiến các ngươi sinh nghi sợ, mang cả nhà trốn đi. Tiên đế Thái Tông Hoàng Đế thể hiện lòng nhân từ của trời, sai Chỉ huy Kim Thanh (金聲) mang chiếu dụ đến, tha tội cũ. Các ngươi cũng biết hối lỗi, dâng người đến tạ tội.”
“Nay Trẫm kế thừa ngôi báu” – bản Quảng chép “kế” thành “thừa”, là vậy – “cai trị thiên hạ. Một dân mất chỗ ở là trách nhiệm của Trẫm” – bản Quảng, Bảo, Thần sau chữ “ở” có chữ “lúc”, là vậy.
“Vì vậy, ai có tội đều được tha, cho sống yên ổn, làm ăn. Riêng các ngươi vẫn lang thang bên ngoài, chưa được an cư, Trẫm rất thương xót. Các ngươi trước đây phạm lỗi là do hoàn cảnh ép buộc, Trẫm đã thấu hiểu lòng các ngươi. Nay lại sai Kim Thanh mang chiếu dụ đến, thể hiện lòng Trẫm. Hãy cùng Kim Thanh vào triều, phục chức cũ, trở về quê quán, yên ổn làm ăn, hưởng thái bình mãi mãi. Đừng nghi ngờ mà lỡ việc.”
Truy phong:
Phùng Quý (馮貴), Tả Tham chính Ty Bố chánh Giao Chỉ, làm Tả Bố chánh sứ bản ty Hầu Bảo (侯保), Hữu Tham chính, làm Hữu Bố chánh sứ Quý đỗ tiến sĩ, ban đầu làm Cấp sự trung, được Thái Tông Hoàng Đế khen tài, thăng làm Tham nghị Ty Bố chánh Giao Chỉ – bản Bảo, Thần bỏ chữ “Ty”, là vậy – sau thăng làm Tham chính. Quý ở Giao Chỉ – bản Quảng, Bảo, Thần sau chữ “ở” có chữ “Giao”, là vậy – nhiều lần dùng thổ binh đánh giặc. Sau đó binh lính đều bị nội quan Mã Kỳ (馬騏) chiếm giữ.
Quý truy kích giặc, giao chiến tại huyện Quý – bản Quảng chép “Quý” thành “隗”, là vậy – tử trận sau vài tháng. Bảo giữ thành Hoàng Giang, giặc đánh vào, Bảo cố thủ không nổi, cũng tử trận. Việc được ghi rõ trong Thực lục Vĩnh Lạc. Nay Thượng thư Hoàng Phúc (黃福) tâu lên, nên có lệnh ấy.
Thự khanh Thái phó tự là Đôn Sùng Nghĩa (敦崇義) – bản cũ sửa “Đôn” thành “Quách”, là vậy – lấy cớ bệnh nhưng không thành thật, bị đày đi trấn thủ Giao Chỉ.
Giáng chức Cấp sự trung Bộ Binh là Lưu Hoán (劉渙), đày đến Giao Chỉ làm lại dịch, vì Hoán được lệnh trấn thủ Giao Chỉ nhưng không đợi người thay, tự ý trở về – bản Bảo và Thần chép “đợi” thành “chờ”, là vậy.
Nhân Tông / Quyển 6 Hồng Hi năm thứ 1 tháng 3 (tháng 3-4 năm 1425)
[sửa]Vua bảo Lễ bộ Thượng thư Lữ Chấn (呂震): “Năm trước, Lưu Tuấn (劉儁) theo quân đi đánh Giao Chỉ (交阯), bị giặc bắt mà không khuất phục, chết vì nghĩa. Quan lễ không nói đến việc phụ nữ giữ trọn tiết với chồng thì có điển lệ ban khen, huống chi đại thần hy sinh vì nước, há lại không nên ban khen và an ủi?” Há lại không nên ban khen và an ủi: bản “Bảo huấn” trên chữ “khả” có chữ “hà”, là đúng. Bèn truy tặng Tuấn làm Thái tử Thiếu phó, lệnh Viện Hàn lâm định thụy hiệu. Lệnh Viện Hàn lâm định thụy hiệu: bản “Quảng bản” dưới chữ “Lâm” có thêm chữ “Viện”.
Vệ Khai Nguyên (開原衛) tâu việc mua ngựa tại chợ ngựa, xin đưa vào kinh sư, vua lệnh cấp cho quân sĩ các vệ ở Liêu Đông (遼東). Ty Thông chính, Thông chính sứ Lý Gia (李嘉), Hộ khoa cấp sự trung Ngải Quảng (艾廣) đều bị xử phạt vì tâu đối không đúng. Tâu đối không đúng: ba chữ “tâu đối không đúng” bị lặp sai. Giáng chức làm Tri sự Ty Án sát Giao Chỉ (交阯按察司知事). Tri sự Ty Án sát: bản “Bão bản” chép chữ “tri” thành “thiêm”, sai. Hình khoa cấp sự trung Lưu Tấn (劉藎) bị xử phạt vì trì hoãn tấu thư, bị giáng chức đến Giao Chỉ (交阯).
Lệnh phong An Bình bá Lý An (李安) làm Tham tướng, đi Giao Chỉ (交阯) cùng Vinh Xương bá Trần Trí (陳智) đồng quản quân vụ, ban sắc miễn lễ rằng: Miễn lễ rằng: bản “Bão bản” chép “miễn” thành “miễn”, là đúng. Cha ngươi sáng suốt đạo lý, tự thân giữ gìn hạnh kiểm. Tự thân giữ gìn hạnh kiểm: bản “Bão bản” chép “tự” thành “trì”, là đúng. Hết lòng trung thành với quốc gia, trẫm chưa từng quên. Ngươi cũng có thể đứng vững, nối chí cha, ra vào quân ngũ, thông thạo cơ sự, trẫm lấy làm khen ngợi. Nay đặc biệt giao cho ngươi trọng trách một phương, càng nên kính cẩn, hết lòng hiến kế, lập công lớn, mong rằng làm rạng danh cha ngươi mà không phụ sự ủy thác của trẫm. Khâm thay!
Nhân Tông / Quyển 6 Hồng Hi năm thứ 1 tháng 4 (30 tháng 4 năm 1425)
[sửa]Vệ quân Trấn Di (鎮夷衛) ở Giao Chỉ (交阯), binh sĩ Thẩm Dương Bảo (沈羊保), vợ là Nguyễn thị (阮氏) sinh một lần ba con, việc được tâu lên, vua lệnh theo lệ ban đãi ngộ đặc biệt để nuôi dưỡng.
...
Bổ nhiệm Bố chánh sứ ty Giao Chỉ (交阯布政使司) Hữu tham chính, Lang trung Bộ Công Phan Hoằng (潘弘) làm Tả tham nghị Bố chánh ty Thiểm Tây (陜西布政司)，Viên ngoại lang Lý Thủ Trung (李守中). Lý Thủ Trung: bản “Quảng bản” chép chữ “Trung” thành “Trung (忠)”.
Chú thích