Biên dịch:Thanh thực lục/Cao Tông Thuần Hoàng đế thực lục/Quyển 1360

Cao Tông Thuần Hoàng đế thực lục (Càn Long) (nhà Thanh) , do Wikisource dịch từ tiếng Trung Quốc
Quyển 1360

Cao Tông Thuần Hoàng Đế thực lục / quyển 1360 / Càn Long năm 55 / tháng 8 / ngày 1 (năm 1790 dương lịch)

Càn Long năm thứ 55 (1790), tháng Tám, ngày mồng 1 (mùng 1 tháng 8, ngày Kỷ Dậu 己酉), Hoàng thượng ngự tại Đồng Lạc Viên 同樂園, ban yến cho các vương 王, Bối lặc 貝勒, Bối tử 貝子, Công 公, đại thần, vương công Mông Cổ, Bối lặc, Bối tử, Công, Ngạch phò 額駙, Thái Cát 台吉, quận vương và Bác Khắc 伯克 của Hồi bộ 回部, quốc vương An Nam cùng bồi thần, sứ thần các nước Triều Tiên 朝鮮, Miến Điện 緬甸, Nam Chưởng 南掌, thổ ty Kim Xuyên 金川, và sinh phiên Đài Loan 臺灣生番.

Từ ngày ấy đến ngày Giáp Dần 甲寅 (mùng 6 tháng 8), các nghi lễ và ban yến đều được tiến hành như vậy.

Cao Tông Thuần Hoàng Đế thực lục / quyển 1360 / Càn Long năm 55 / tháng 8 / ngày 11 (năm 1790 dương lịch)

Dụ các đại thần Quân cơ rằng: Theo tấu của Anh Thiện 英善, bồi thần An Nam là Trần Hữu Hòa 陳有和 mang ngọc như ý được ban thưởng cho Nguyễn Quang Thùy 阮光垂 trở về nước, đã vào cửa ải ngày mùng 8 tháng Bảy (âm lịch). Đồng thời dẫn theo hai bồi thần do Nguyễn Quang Thùy phái đến là Nguyễn Đức Nhuận 阮德潤 và Trần Văn Đối 陳文對, hộ tống tiến về phía trước. Tại tỉnh thành Quế Lâm 桂林, đã được ban thưởng thích đáng và cho phép cùng đi trạm dịch vào kinh.

Nay bồi thần Trần Hữu Hòa đã ra khỏi cửa ải trở về nước, ngọc như ý đã tận tay trao cho Nguyễn Quang Thùy, vốn không cần thiết phải vào kinh nữa. Nay lại dẫn theo Nguyễn Đức Nhuận và Trần Văn Đối cùng đi trạm dịch gấp rút, mà Anh Thiện lại ban thưởng thêm khi tiếp kiến tại tỉnh thành, chỉ thêm tốn kém.

Hiện nay Nguyễn Quang Bình 阮光平 sau khi chúc thọ xong cũng sẽ khởi hành về nước, các bồi thần này đến kinh cũng không còn kịp. Lệnh truyền dụ Anh Thiện, lập tức báo cho Trần Hữu Hòa và những người đi cùng không cần đi trạm dịch gấp nữa, cứ thong thả mà đi. Trên đường nếu gặp quốc vương nước ấy đang hồi hương thì cùng đi về nước, sẽ tiện lợi hơn. Đồng thời truyền dụ cho các tổng đốc, tuần phủ dọc đường biết rõ.

Cao Tông Thuần Hoàng Đế thực lục / quyển 1360 / Càn Long năm 55 / tháng 8 / ngày 12 (năm 1790 dương lịch)

Ngày Canh Thân (8/8/1790), Hoàng thượng ngự lễ kiệu trở về cung. Đoàn ngự giá, nghi trượng đầy đủ, nhạc đón rước vang lừng, đồng thời tấu bài Vạn thọ cù ca 萬壽衢歌.

Hoàng tử, hoàng tôn, hoàng tằng tôn, hoàng nguyên tôn, từ các vương trở xuống, văn võ đại thần, quan viên, sĩ dân, lão thành, cùng các vương công Mông Cổ, Bối lặc 貝勒, Bối tử 貝子, Công 公, Ngạch phò 額駙, Thái Cát 台吉, vương công Hồi bộ 回部, quốc vương An Nam cùng bồi thần, sứ thần các nước Triều Tiên 朝鮮, Miến Điện 緬甸, Nam Chưởng 南掌, thổ ty Kim Xuyên 金川, sinh phiên Đài Loan 臺灣生番 đều quỳ quanh chúc mừng.

Các lão dân, nhạc công, thợ thủ công phục vụ nghi lễ đều được ban thưởng theo thứ bậc khác nhau.

Đến hành lễ tại điện Đại Cao 大高殿 và điện Thọ Hoàng 壽皇殿.

Sai quan cáo tế Trời, Đất, Thái miếu, Xã Tắc.^[1]

Ngự tại cung Trùng Hoa 重華宮, tấu nhạc thiết yến.

Cao Tông Thuần Hoàng Đế thực lục / quyển 1360 / Càn Long năm 55 / tháng 8 / ngày 13 (năm 1790 dương lịch)

Hoàng thượng ngự điện Thái Hòa 太和殿. Các vương 王, Bối lặc 貝勒, Bối tử 貝子, Công 公, văn võ đại thần, quan viên, vương công Mông Cổ, Bối lặc, Bối tử, Công, Ngạch phò 額駙, Thái Cát 台吉, quốc vương An Nam cùng bồi thần 安南國王及陪臣, sứ thần các nước Triều Tiên 朝鮮, Miến Điện 緬甸, Nam Chưởng 南掌, thổ ty Kim Xuyên 金川, sinh phiên Đài Loan 臺灣生番 đều vào hành lễ chúc thọ.

Âm nhạc tấu lên, tuyên đọc biểu văn, mọi nghi lễ đều đúng phép. Lễ thành, Hoàng thượng ngự đến cung Ninh Thọ 寧壽宮, ban yến cho các vương công đại thần, vương công Mông Cổ, Bối lặc, Bối tử, Công, Ngạch phò, Thái Cát, cùng sứ thần các phiên quốc.

Chú thích

▲ Đây là nghi lễ trọng đại trong hệ thống lễ nghi hoàng triều, thường được cử hành vào các dịp quốc lễ như đại khánh, vạn thọ, đăng cơ, hoặc khi có sự kiện trọng yếu liên quan đến thiên mệnh và quốc vận. Nội dung gồm: Cáo tế Trời (天): Tổ chức tại đàn Nam Giao, cầu phúc cho thiên hạ thái bình, quốc thái dân an. Cáo tế Đất (地): Tại đàn Xã Tắc, cầu cho mùa màng tốt tươi, đất đai yên ổn. Cáo tế Thái miếu (太廟): Tưởng niệm tổ tiên hoàng tộc, báo cáo công đức và cầu xin phù hộ. Cáo tế Xã Tắc (社稷): Tế thần đất và thần ngũ cốc, biểu thị sự gắn bó giữa triều đình và nền nông nghiệp quốc gia.

Nguồn:

[1] ▲ Đây là nghi lễ trọng đại trong hệ thống lễ nghi hoàng triều, thường được cử hành vào các dịp quốc lễ như đại khánh, vạn thọ, đăng cơ, hoặc khi có sự kiện trọng yếu liên quan đến thiên mệnh và quốc vận. Nội dung gồm: Cáo tế Trời (天): Tổ chức tại đàn Nam Giao, cầu phúc cho thiên hạ thái bình, quốc thái dân an. Cáo tế Đất (地): Tại đàn Xã Tắc, cầu cho mùa màng tốt tươi, đất đai yên ổn. Cáo tế Thái miếu (太廟): Tưởng niệm tổ tiên hoàng tộc, báo cáo công đức và cầu xin phù hộ. Cáo tế Xã Tắc (社稷): Tế thần đất và thần ngũ cốc, biểu thị sự gắn bó giữa triều đình và nền nông nghiệp quốc gia.

[1]