Hán Việt tự điển/Cách tra chữ

Văn thư lưu trữ mở Wikisource

1. Phàm muốn tra một chữ gì, nên coi về mé tay trái chữ ấy xem thuộc về bộ gì, ở trang nào, rồi trừ những nét bộ ấy đi, còn các nét kia đếm xem mấy nét, sẽ giở đến trang mấy nét ở bộ ấy mà tìm sẽ thấy ngay. Ví dụ như chữ đại 代 thì bên trái là bộ nhân đứng 亻, bộ này có hai nét, tìm chỗ Tổng mục thấy ở vào trang 15, bấy giờ đếm nốt 弋 ở bên tay phải là 3 nét, sẽ giở đến những chữ 3 nét ở các trang 16 và 17 là thấy ngay chữ 代 ở trang 17.

2. Nếu chữ nào xem bên tay trái không rõ là bộ gì, thì xem về bên tay phải, hễ nó có bộ rõ ràng thì tìm bộ ấy ở Tổng mục mà đếm nét, tra chữ như cách trên, như chữ phán 判 thì tìm bộ đao 刀.

3. Nếu xem bên tay phải cũng không được rõ ràng, thì tìm về trên đầu, như chữ bất 不 thì tìm về bộ nhất 一; chữ trạch 宅 thì tìm về bộ miên 宀; chữ độ 度 thì tìm về bộ nghiễm 广 v.v...

4. Nếu tìm trên đầu lại không thấy rõ ràng thì nên tìm xuống dưới, như chữ đoái 兌 thì tìm về bộ nhân đi 儿; chữ hung thì tìm về bộ khảm 凵, chữ thịnh 盛 thì tìm về bộ mãnh 皿 v.v...

5. Nếu xem các bộ mà không đoán hẳn được là bộ gì, thì đếm xem chữ ấy có tất cả bao nhiêu nét, rồi tìm vào mục tra chữ ở phần mấy nét xem chữ ấy ở trang nào thì tìm trang ấy sẽ thấy ngay, như chữ xích 尺 4 nét, tìm trong mục tra chữ thấy ở trang 155, chữ cộng 共 6 nét thấy ở trang 42.