Trang:Đại Nam quấc âm tự vị 1.pdf/243

230

DI

---

 ― mo. Dép bằng mo cau. Lết dép mo; chỉ nghĩa là sự thể nghèo hèn mà không yên phận.

揲	Dẹp. n. Đuổi đi, làm cho yên, sắp dọn, để lại một chỗ.

 Sửa ―. Sắp đặt làm cho rảnh rang.

 Dọn ―. Sửa dọn cho có thứ tự; sửa soạn.

 Đánh ―. Dùng sức, dùng binh mà đánh đuổi.

 Hảm ―. Hảm mình; sửa tính nết; răn lòng dục.

 ― giặc. Đánh đuổi giặc, làm cho yên trong nước.

 ― loạn. Ngăn cấm, đánh đuổi cho hết loạn.

 ― an. Đánh đuổi, làm cho yên.

 ― đàng. Biểu người đi đàng phải tránh hai bên, dọn đàng (cho quan đi).

 ― chỗ. Dọn chỗ, làm cho trống chỗ.

 ― lại một chỗ. Dọn lại có nơi, hoặc đuổi đi chỗ nào.

 Đứng ―. Đứng tránh, đứng lui lại một bên.

𦄅	Dệt. n. Giăng chỉ dọc, đâm chỉ ngang, cho nó gài với nhau.

 ― cửi. Chân đạp dây go, tay đâm thoi qua lại cùng dập chỉ xuống.

― vải.   ― lụa.

${\Biggr \}}$

Dùng chỉ vải hoặc chỉ tơ đương thắt cho ra vải lụa.

 ― đệm buồm. Dùng lá buôn dệt từ khổ dài gọi là đệm buồm.

 Thêu ―. Đặt để, bày chuyện thêm , thêm thắt; chính nghĩa là thêu đính cùng kết bằng tơ chỉ.

 Con ― cửi. Loại nhện nhện cao cẳng, hay nhún mình lên xuống; giống như thợ dệt đạp go khổ.

搖	Dêu. n. Kêu theo tiếng Tây chỉ nghĩa là chúa Trời. (Bây giờ không dùng).

 Chúa ―. id.

 Giu ―. Người nước kêu tên ấy.

 Bao ―. Bao nhiêu.

䌦	Dệu. n. Coi chữ diệu.

 ― lên ― xuống. Múc đồ nước đổ lên đổ

xuống mà coi sắc nó hoặc làm cho nó nguội.

 ― nước canh. Xối rót nước canh, làm cho bớt nóng.

䌦	Dều. n. Nhiều.

 ― dào. Nhiều lắm, giồi dào.

遺	Di. c. Sót, để lại.

 ― ngôn. Lời trối; lời để lại, lời dặn dò.

 ― chúc. Chính là lời trối lời dạy bảo cha mẹ để lại cho con cháu.

 ― chỉ. Để ý lại cũng là lời dặn biểu khi gần chết. (Thường nói về vua chúa).

 ― tích. Để dấu tích; dấu tích để lại.

 ― ý. Ý nghĩa còn sót; để ý lại.

 ― truyền. Để sự tích lại, truyền lại.

家 無 閉 戶 路 不 拾  |   Gia vô bế hộ, lộ bất thập ―. Nhà không đóng cữa, đàng chẳng lượm của rơi; hiểu là cuộc thới bình, không trộm cướp.

 Thập ―. Tên sách, sách rút những chuyện bỏ sót.

 ― lậu. Để lọt ra ngoài, sót ra ngoài sổ bộ (thường nói về dân).

 ― ái. Để thương yêu. Cam đường di ái. Thuở xưa ông Triệu-bá đi vãng dân thường tiếp dân dưới bóng cây cam đường, đến khi ông ấy chết, lòng dân cảm mến, không ai dám động đến cây cam đường.

 |  腹 子  ― phúc tử. Con chết cha, thuở còn trong bụng mẹ.

 |  精  ― tinh. Chứng bịnh đờn ông, con trai chảy nước tinh dịch theo đường tiểu mà không hay, nhứt là trong khi ngủ.

移	Di. c. Dời.

 ― đi. Dời đi.

 ― dịch. Dời đổi.

 Chuyển ―. Luân chuyển, đổi đời.

 Văn ―. Giấy việc quan gởi đi nhiều chỗ.

 Tư ―. Giấy các quan đối hàm gởi cho nhau.