Trang:Đại Nam quấc âm tự vị 1.pdf/8

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này cần phải được hiệu đính.
― IX ―

KỂ CÁC DÒNG VUA TRUNG-QUỐC

TỪ PHỤC-HI SẤP VỀ SAU


Trước giáng-sanh 4.449 năm. 1◦ Thái-hiệu, Phục-hi-thị, tại vị 115 năm, truyền 15 đời, hưởng quấc được 1.260 năm.
2◦ Viêm-đế, Thần-nông-thị, tại vị 145 năm, truyền ngôi cho Đế-thừa, Đế-lâm, Đế-minh, Đế-nghi, Đế-lai, Đế-lý, Đế-du-vọng, cả thảy là 8 đời, cọng là 520 năm.
3◦ Huình-đế, Hữu-hùng-thị, tên là Hiên-viên, tại vị 100 năm.
4◦ Thiên-hiệu, Kim-thiên-thị, con thứ vua Huình-đế, tại vị 84 năm.
5◦ Chuyên-húc, Cao-dương-thị, chúa vua Huình-đế, tại vị 78 năm.
6◦ Đế-cốc, Cao-tàn-thị, cháu Huình-đế, tại vị 70 năm.
Trước giáng-sanh 2.337 năm. 7◦ Đế-nghiêu, Đào-đàng-thị, con thứ vua Đế-cốc, tại vị 70 năm.
8◦ Đế-thuấn, Hữu-ngu-thị, cháu vua Chuyên-húc, năm đời, tại vị 61 năm.
9◦ Nhà-hạ, vua Võ, cháu vua Huình-đế, năm đời, con ông Cổn, truyền ngôi 4 đời, đến Đế-tướng, bị Hậu-nghệ soán ngôi, gia thần Nghệ là Hàn-trọc, lại giết Nghệ mà làm vua, dứt mối nhà Hạ hết 40 năm, con Đế-tướng là Thiếu-khương khôi phục cho đến đời vua Kiệt vô đạo, bị vua Thành-thang đánh đuổi, cả thảy 17 đời vua, tính chung cả Nghệ, Trọc là 384 năm.
10◦ Nhà-thương vua Thang đuổi vua Kiệt, đến đời Bàn-canh cải là Ân, truyền 38 đời cho đến vua Trụ mà mất nước, cọng là 044 năm.
11◦ Châu-vô-vương tên là Phát, là con vua Văn-vương, đánh đuổi vua Trụ, truyền ngôi 37 đời, cho đến đời Bình-vương đông thiên, cũng là đời Liệt-quấc, cọng là 873 năm.
12◦ Tần-thỉ-hoàng, nguyên tánh Lữ, mạo là Dinh, diệt Đông-châu, gồm sáu nước, truyền hai đời, cho đến Tử-anh mà hết, cọng là 40 năm.
13◦ Tây-hán Cao-tổ, họ Lưu, tên Bang, phá Tần, diệt Sở làm vua cho đến đời Hiếu-bình, bị Vương-mảng soán, Hán thống trung tuyệt hết 18 năm, cả thảy có 13 đời vua, hưởng quấc được 214 năm.
14◦ Đông-hán Quang-võ trung hưng, truyền 12 đời, đến đời Hiến-đế, bị Đổng-trát chuyên quiền, cọng là 196 năm.
15◦ Hậu-hán Tiên-chúa, tên là Lưu-bị, tên chữ là Huyền-đức, con vua Hán-kiểng-đế, cháu Trung-sơn Tĩnh-vương, đuổi Lưu-chương định đô tại Ba-thục, nhơn khi Ngụy giành Hà-bắc, Ngô chiếm Kiến-khương, quần thần xin Tiên-chúa chịu lấy ngôi trời, bèn làm ra ba nước gọi là Ngụy, Thục, Ngô. Thục hay là Hậu-hán truyền hai đời làm vua có 44 năm ; Ngụy-văn-đế, là Tào-phi con Tào-tháo, phế Hán