Trang này đã được phê chuẩn.
— 13 —
Đức phu tử dạy như vầy: | Ay lời gì vậy; phải lời nói chăng? |
Vua xưa có bảy tránh thần, | tuy không đạo đức cũng an dân Trời. |
Chư hầu có vậy năm người, | tuy không đạo đức trọn đời trị an. |
Sĩ kia có bạn gián can, | thì mình được khỏi lìa đàng lịnh danh. |
Cha mà tránh tử can mình, | thì mình ắt khỏi mất tình ngãi nhân. |
Thấy đều bất ngãi đang mần, | thì con chẳng khá chẳng can cha mình. |
Làm tôi thật dạ trung trinh, | phải can phải gián đặng tình nhơn quân. |
Thấy đều bất ngãi thì can, | lịnh cha theo ấy, có toàn thảo chăng? |
16. Cảm ứng chương đệ thập lục.
Đức phu tử lại dạy rằng: | Thờ cha xưa thảo minh vương vẹn toàn. |
Thờ Trời, tế lễ rõ ràng, | mẹ, thờ cũng thảo, Đất, càng xét soi. |
Lớn cho tới bé thuận rồi, | cho nên trên dưới trị người đều êm. |
Trời soi sáng, Đất xét xem, | thần minh tỏ rạng, ứng điềm lành luôn. |
Tuy thiên tử có chổ tôn, | là hàng cô bác, nghĩa đồng như cha. |
Tuy sang có kẻ trước ta, | là còn kẻ lớn, nghĩa là đàng anh. |
Lập nhà tông miếu kính thành, | chẳng quên thân tộc tử sanh thờ đều. |
Sửa mình dè nết kính yêu, | e sai nhục trước, sợ dèo xấu sau. |
Lập nhà tông miếu khẩn cầu, | quỉ thần sáng chói, cao sâu rỡ ràng. |
Ấy lòng thuận thảo trị an. | thần minh thấu đến mọi đàng chẳng ngoa. |
Sáng ngời bốn biển gần xa, | không đâu chẳng thấu vào ra chỉnh tề. |
Nhắc thi Đại nhã mà nghe: | Đông tây nam bắc khỏi e chẳng tùng. |
17. Sự quân chương đệ thập thất.
Đức phu tử dạy sự quân, | rằng: Người quân tử phải phần thờ trên. |
Làm quan hết dạ trung trinh, | thôi về chửa lỗi vua mình trọng ân. |
Giúp theo đều tốt vẹn toàn, | cứu ra chỗ dữ, phò sang nơi lành. |
Cho nên trên kính dưới tin, | trên vui thương dưới, dưới đành mến trên. |
Trong thi Tiểu nhã rỏ biên: | Có lòng thương chúa, sao quên mở lời? |
Tại lòng dấu đó chi dời, | ngày nào quên được nghĩa người yêu đang. |
18. Tang thân chương đệ thập bát.
Đức phu tử lại dạy rằng: | Thiệt là con thảo tang thân như vầy: |
Khóc khan tiếng, lể chẳng bày, | lời không thêu dệt, vẽ vời luống công. |
Mặt đồ tốt, chẳng an lòng, | nghe ra tiếng nhạc, bắt buồn chẳng vui. |
Ăn đồ ngon, chẳng biết mùi, | ấy lòng thương xót chi ngui đặng nào. |
Ba ngày rồi phải cháo lao, | dạy dân không lấy tử vào hại sanh. |
Buồn rầu chẳng tới hủy mình, | thánh nhơn phép trị dân tình chăm chăm. |
Chế tang chẳng quá ba năm, | cho dân rỏ biết khỏi lầm có sau. |
Áo mền bao bọc làm đầu, | rồi sau quan quách, liệm vào an thân. |
Thấy bày đồ tế trên bàn, | lòng càng thảm thiết, dạ càng xót thương. |
Dậm chơn, đấm ngực, khóc van, | hết lòng thương xót, nên than đưa người. |
Mả mồ dè dặt bói coi, | quẻ lành an trí phải nơi cho tường. |
Tại nhà lập chỗ thờ thường, | ba năm mãn khó, dời sang nhà thờ. |
Cứ theo lể phép cúng cho, | mỗi mùa đơm quảy, bao giờ cũng thương. |
Sống thì kính mến cho thường, | thát thì thương xót, gốc dân sanh đồng. |
Tử sanh nghĩa cả đủ xong, | ấy là con thảo thờ thân chung cùng. |
Chánh ngoạt sơ thập nhựt; Trương-minh-Ký, soạn.