III
Mợ cả từ khi chồng đi làm đến giờ, thơ từ tin tức, không nhận được, mãi đến hôm thấy giấy chồng viết về bảo bỏ tiền ra giả nợ cho chồng, mới hay chồng mình đi làm, bây giờ lại quá đam mê chơi bời cờ bạc, cho đến nỗi mang công mắc nợ. Tin ấy làm cho mợ héo hon trong ruột, mợ ngày đêm khóc lóc, lắm lúc nghĩ đến chồng mà ôm con khóc nức nở không ra lời. Thật từ ngày cậu đi làm đến giờ thì mợ ngày đêm lo nghĩ về buôn bán, đêm quên ngủ, ngày quên ăn, gánh giang-sơn nặng chĩu hai vai mà lòng sắt đá không hề thay đổi, lúc dảnh dang thì đường kim mũi chỉ may vá, khi nhàn hạ thì chơi đùa mấy con, phận bèo bao quản tuyến[đính chính 1] xương, nào hay mưa gió thường thường mãi chăng?
Than ôi! như mợ cả này thì cũng đáng thương thay, nhớ chồng, thương con, lo buôn bán, cảnh như thế, có lúc nào được vui chơi như một vài cô sẵn của chồng làm, ra tay ăn mặc chơi bời cờ bạc cho thỏa lòng mơ-ước, hoặc lại cậy của mà khinh chồng......
Từ ngày phải giả nợ cho cậu mất mấy trăm bạc, thì mợ buôn bán cũng không được đắt hàng như khi trước nữa. Sau lại tiếp được mấy cái giấy của chồng bảo gửi mấy chuyến tiền lên để tiêu và giả nợ, chuyến thì năm chục, chuyến thì ba chục, chuyến thì hai chục, tất cả cũng mất đến bẩy, tám chuyến giử tiền cho như thế, thành ra vốn liếng của mợ buôn bán trước có mấy nghìn, nay phải chồng phá phần nửa. Còn buôn gì được? bán gì được? tư bản có ít, lấy đâu mà buôn to? Mợ bèn bàn định với người chị em nhà giầu buôn bán to cũng như mợ, muốn bỏ tiền ra buôn phẩm, may lúc nào cao thì lãi nhiều. Bàn định chắc chắn, mợ bèn bỏ hết cả vốn liếng buôn bán còn lại bao nhiêu, đem ra buôn phẩm....... Ngờ đâu năm ấy phẩm lại hạ, thành ra lúc bán thì lỗ to. Mợ cả vận hạn chẳng may, nên phát ốm người từ đấy, lo rầu thái quá, nhan sắc có dảm đi ít nhiều, mắt khóc quá mà đỏ ngầu trông rất thương..
Hôm ấy nhằm ngày trung-thu, chiều mát mợ ăn cơm chiều xong, liền ẵm cậu con giai ra đứng cửa chơi. Trông
