Bước tới nội dung

Trang:Cao dang quoc dan.pdf/22

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.




duy-tân thơ-xã

đầy dục, mà dục kỳ cùng, chẳng qua là hầu xát thịt, kết-quả đến nổi hy-sinh hết lương-tâm thiện-lý mà làm nô-lệ cho những món tư-tình, vì lo sung sướng cho vợ, vì lo sung sướng cho con, vì lo sung sướng cho thân mình, suốt đêm xuốt ngày, hết khôn hết khéo, những chắt rằng núi đồng không bao giờ lở, cây tiền không khi nào lá rụng hoa rơi, nào hay “nhứt đáng vô thường vạn sự hưu”, của cải tiền-tài không thể nào vào tay người chết, vợ vì sẳng của mà vợ hóa nên vợ hèn, con vì sẳng của mà con hóa nên con dại, tiền bạc hóa ra của phá nhà, ruộng vườn hóa ra mồ chôn sống, chẳng những nhân-quần xả-hội không lợi-trạch một tý gì mà chính giữa thân với gia cũng lợi chưa xong mà hại đã tới. Ấy là tử chứng của những người tham lợi riêng đã đành rành rồi đó. Người ta mắc bệnh đó gần đây càng ngày càng nặng thêm, nếu không gấp chữa cho mau thời nòi tuyệt giống mòn, không thế nào cứu được. Tôi xin vì đồng-bào dâng một vị thuốc nầy gọi rằng “Lòng công-ích.”

“Lòng công-ích” là cầu sự lợi ích chung cho xả-hội tức là lợi riêng cho thân mình.

Đạo lý đó chẳng phải nói không đâu. Những người có tai mắt, có ruột gan chắt cũng hiểu cả. Bao bọc chung quanh mình là xã-hội, nhờ ơn xả-hội mới có thân mình, mình ăn thóc thì nhờ có người cày, mình mặc áo thì có người dệt, mình cần có công dùng thì phải nhờ người thợ thuyền, mình cần có giao-thông thì phải nhờ người buôn bán, nếu một ngày không xả-hội, tức một ngày đó không thân mình. Vun trồng xả-hội cho sung-sướng vẽ-vang thì chẳng những một thân mình đã hưỡng phúc chung mà con cháu mình sau cũng sung-sướng phúc chung mãi mãi. Vậy thời cái lòng công-ích đó thật là một phương thuốc trường xuân bất lão cho người ta. Vậy nên trong bài thuốc tự-lập phải có một vị nầy: « Lòng công-ích » 1 tấm rất dày.





14