Trang:Conhandamluan.pdf/18

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 15 —

lạy, nói rằng: « Tôi thề sống không giết được dặc, chết cũng sin làm quỷ dữ, mà ăn thịt thằng Quý-Li ».

Nói song đập đầu vào đá, vỡ óc chết. Trần-Kiểu nghe tin bạn như vậy, lăn-khóc thảm-thương, rồi chốn sang nước Lão Qua. Dòng-dõi nhà Trần, còn sót lại từ đó.

23. — HẠNG-THÁC

Đức Khổng-Tử một hôm, đem các học-trò theo ngồi trên xe đi chơi. Dữa đường gập lũ trẻ con đang nô-đùa, trong bọn có một đứa trẻ mặt mũi khôi-ngô, đứng im không đùa. Khổng-Tử dừng xe lại hỏi: đứa trẻ sao không vui đùa? Đứa trẻ đáp: « Đùa là vô-ích, áo rách khó vá, trên buồn lòng cha mẹ, dưới sô-đẩy với anh em, vừa nhọc mà không bổ-ích, hay gì mà chơi, nên không chơi ». Nói song cúi đầu nhặt ngói đắp nên một cái thành dữa đường. Khổng-Tử mắng: « Sao mày không chánh xe ». Đứa trẻ đáp: « Từ xưa đến nay, xe phải chánh thành, có bao giờ thành lại phải chánh xe ». Khổng-Tử xuống xe bảo rằng: « Mày hãi còn trẻ tuổi mà sao làm chuyện dả-dối vậy? » Đứa trẻ đáp: « Người sinh ba tuổi, đã biết có cha mẹ; con thỏ sinh được ba ngày, đã biết chậy đi; con cá sinh ba ngày, đã biết bơi nơi dang hồ, ấy là phép giời tự nhiên, sao lại bảo là dả-dối được ». Khổng-Tử nói: « Mày ở quê nào, tên gì, họ gì? » Đứa trẻ đáp: « Tôi họ Hạng tên Thác, quê ở Phiên-Hương ». Khổng-Tử nói: « Ta muốn đem mày đi chơi, bằng lòng chăng? » Thác nói: « Tôi còn cha già, còn ở nhà phải thờ-phụng; tôi còn mẹ hiền, còn ở nhà phải kính nuôi; tôi có anh hiền, còn ở nhà phải kính thuận; tôi có em ngu, còn ở nhà phải dậy bảo; tôi có thầy học, còn ở nhà phải học tập, không thể đi chơi được ». Khổng-Tử nói: « Trong xe ta, có 32 con cờ, mày đánh cờ với tao, bằng lòng không? » Thác nói: « Thiên-tử mà cờ bạc thì bốn bể không yên; chư-hầu mà cờ