Bước tới nội dung

Trang:DaiVietsukytoanthu1.pdf/74

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
76
NGÔ SĨ LIÊN

báo cho Đà biết, lại cất quân sang đánh. An-Dương-Vương lại bắn nỏ như trước. Nỏ hỏng. Quân lính đều tan chạy. Bèn phá được » (Thái-Bình Hoàn-Vũ-Ký của Nhạc-Sử).

(17) « Đền vua Thục ở núi Mộ-Dạ, xã Hương-Ái, huyện Đông-Thành, tỉnh Nghệ-An. » (K. Đ. V. S.)

(18, 19, 21) Đều là những chuyện ở Tầu, có chép trong sách Tả-Truyện.

(20-22) Xem truyện Triệu-Việt-Vương dưới đây.

Lời bàn của kẻ dịch

Theo như giả-thuyết trên kia của tôi thì cái quốc-gia thứ nhất của giống người Bách-Việt tức là nước Việt. Có chép trong các sử Tầu về đời Xuân-Thu. Người Tầu khi ấy vẫn coi người Việt là dân mọi-rợ, chứ không phải cùng giống với họ. Cái nước Việt ấy đã bị diệt về hồi đầu đời Chiến-quốc. Và đến đời Tần thì đã đồng-hóa với dân Tầu rồi. Theo như sử Tầu thì khu-vực của dân Bách-Việt hay Dương Việt về đời Tần chỉ còn gồm có Quảng-Đông, Quảng-Tây và Bắc-Kỳ ngày nay. Ở trong khu-vực ấy, người mình hồi đó đã thành một quốc-gia chưa? Cứ sử cũ, thì cái quốc-gia của chúng ta khi ấy là nước Âu-Lạc của An-Dương-Vương. Câu chuyện An-Dương-Vương, Ngô-sỉ-Liên chắc là dựa theo Lĩnh-Nam Trích-Quái của Vũ-Quỳnh. Mà Vũ-Quỳnh có lẽ