báo cho Đà biết, lại cất quân sang đánh. An-Dương-Vương lại bắn nỏ như trước. Nỏ hỏng. Quân lính đều tan chạy. Bèn phá được » (Thái-Bình Hoàn-Vũ-Ký của Nhạc-Sử).
(17) « Đền vua Thục ở núi Mộ-Dạ, xã Hương-Ái, huyện Đông-Thành, tỉnh Nghệ-An. » (K. Đ. V. S.)
(18, 19, 21) Đều là những chuyện ở Tầu, có chép trong sách Tả-Truyện.
(20-22) Xem truyện Triệu-Việt-Vương dưới đây.
Lời bàn của kẻ dịch
Theo như giả-thuyết trên kia của tôi thì cái quốc-gia thứ nhất của giống người Bách-Việt tức là nước Việt. Có chép trong các sử Tầu về đời Xuân-Thu. Người Tầu khi ấy vẫn coi người Việt là dân mọi-rợ, chứ không phải cùng giống với họ. Cái nước Việt ấy đã bị diệt về hồi đầu đời Chiến-quốc. Và đến đời Tần thì đã đồng-hóa với dân Tầu rồi. Theo như sử Tầu thì khu-vực của dân Bách-Việt hay Dương Việt về đời Tần chỉ còn gồm có Quảng-Đông, Quảng-Tây và Bắc-Kỳ ngày nay. Ở trong khu-vực ấy, người mình hồi đó đã thành một quốc-gia chưa? Cứ sử cũ, thì cái quốc-gia của chúng ta khi ấy là nước Âu-Lạc của An-Dương-Vương. Câu chuyện An-Dương-Vương, Ngô-sỉ-Liên chắc là dựa theo Lĩnh-Nam Trích-Quái của Vũ-Quỳnh. Mà Vũ-Quỳnh có lẽ
