der o peſcoço pera ver: extendere collum ad intuendum.
ngảo᷄ cối: pao fixo no meyo da mò de baixo, em que encaixa a mò de cima: baculus in medio molæ inferioris fixus ita vt mola ſuperior in illum immiſſa circumagatur.
ngạo᷄, nói ngạo᷄: fallar mal a lingua: verba ineptè pronunciare. liu lo, idem.
ngáp: bocejar: oſcito, as.
ngặp: o cão morder leuemente como quando brinca: morſus canis leuior, vt cum ludit.
ngập: paſſar, penetrar: penetro, as. chên đặp gai ngập ꞗĕào: piſando o eſpinho meteoſe pollo pè: penetrauit pedem ſpina calcata.
ngập: chegar: pertingo, is. attingo, is. ngập nứơc gối: chegar agoa atè os ioelhos: attingit aqua genua. ngập đầu: chega atè a cabeça: pertingit vſque ad caput.
ngắt nhọt: eſcarafunchar o leicenço: pungere furunculum.
ngắt, nhà ꞗui ngắt ngát: caſa muito fermoſa: domus valdè pulchra. ngan ngặt, idem.
ngát, vide ngắt.
ngất: compararſe, com encarecimento: æquari, cum exaggeratione. lưả lên ngất mây: o fogo ſubindo chega às nuuens: ignis aſcendens æquatur nubibus. mũ, áo ngất blời: o barrete ou a cabaya ſe compara ao ceo: pileus aut veſtis æquatur cœlo.
ngật nghểu: dormir aſſentado com a cabeça entre as pernas: dormiens ſedendo capite demiſſo inter crura.
nghê, con nghê: certo auimal como leão: animal leoni ſimile. ſư tử: leão: leo. nis.
nghe: ouuir: audio, is. chảng nghe: não conſinto: nego conſenſum. nghe mlời: obedecer: obedio, is. ꞗưng, idem
nghè, ou᷄ nghè: officio de letrados: literatorum officiũ, ſeu munus.
nghè miéu: caſa do diabo que adorão na aldea: domus in qua Ethnici diabolum adorant quem tutelarem putant ſui pagi. nam ſi