nàm, ito cubitum. ſupinum uerò in tu exprimitur per uoces,nghĩ, uel, dễ facilè, khó difficile, nói thì dễ làm thi khó, dictu facile, factu difficile.
Nulla ſunt uerba negatiua, ſed ſolum fiunt per particulas negatiuas ut, chảng, non, in aliquibus Prouincijs, nỗ, ſed eſt uitium linguæ: chảng, ſemper præponitur quando est negatio ut, chảng có, non eſt. ſi uerò poſtponitur caret accentu & eſt interrogatiuum ut, có chang, eſt ne? sốt, &, đâu, poſtponuntur & addunt uim negationi ut, chảng có đi gì sốt, nihil est omninò: chảng phải mlẽ đâu, non est conforme rationi ullo modo: Particula chốc, uel alij giốc, affirmat cum quadam emphaſi, ut phải chốc, ita eſt omnino.
Paſſiua propriè non dantur: imperſonale poſſumus dicere, đŏạn, actum eſt, ut việc nầy đã đŏạn, hoc opus iam actum eſt. Denique aduertendum, quod etiam ſupra natauimus, multa eſſe uerba quæ ſimul ſunt nomina, quod facilè ex antecedentibus & conſequentibus in oratione colligitur, ut, chèo này dài, remus bic eſt oblongus, tunc chèo est nomen: ſi uerò dicam, chèo đi cho mạnh, remiga fortiter, tunc chèo est uerbum, & ſic de alijs.
Participijs hæc lingua caret eorum loco utuntur uerbo cum particulis ſignificantibus qui quæ quod ut, ai iêo, qui amat ideſt amans: kẻ iêo, qui amant, ideſt amantes.
De reliquis orationis partibus indeclinabilibus.
CAPVT VII.
PRæpoſitiones ordinariæ, quæ ſunt in hac lingua, noſtris reſpondent, ut à uel ab, bởi; per, léy: propier, vì: pro, idem, vì: loco alterius, thay vì: ante, tlước: retro, ſau: ſupra, tlên: infra, dưới: circa, chung quanh: remotè, xa: propè, gần: iuxtà, áp: cis, bên nầy: trans, bên kia: extra, ngŏài:
