Trang:Dong Duong xua va nay.pdf/8

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được phê chuẩn.

MẤY LỜI NÓI ĐẦU

CHÚNG ta ở vào một cái thời-kỳ[1] đặc-biệt. Sự thái-bình lan khắp trong xứ, không có một dân-tộc ngoại-bang[2] nào để tâm xâm-phạm đến ta. Những chủng-tộc khác nhau ăn ở với nhau rất là hòa-khí. Những tội ác và những sự cướp bóc rất hiếm. Người đi tỉnh này sang tỉnh khác chẳng hề lo sợ. Người nào lắm tiền nhiều của cứ công-nhiên hưởng sự giầu sang. Công-lý che chở cho tài-sản, cho việc buôn bán và việc làm ăn của nhân-dân.

Trong xứ sản nhiều hơn ngày xưa không những là gạo lại còn nhiều sản-vật ở trên mặt đất và ở dưới đất nữa. Hễ trong xứ sản ra được thứ gì nhiều hơn sự cần dùng của nhân-dân thì đem đổi cho những nước láng diềng rất là lời.[đính chính 1]

Kỹ-nghệ thì được thịnh-vượng. Trong hạng nhà-quê và hạng quan-lại thì có một hạng trung-lưu bản-xứ rất là cần-mẫn, thông-minh và sung-túc.[đính chính 2]

Nói tóm lại thì người trong xứ này có đủ cả mọi sự để hưởng cuộc sung-xướng. Thế nhưng mà cũng thấy có một số người không bằng lòng yên phận, nhất là những người không đủ những lẽ phải chăng mà làm bộ ra thế.

Nếu họ trẻ hơn ít nữa[đính chính 3], họ sẽ biết rằng khi tốt-nghiệp ở nhà trường ra, người ta còn phải học nhiều về sự từng-trải ở đời, và cái khôn ngoan của người già cả không nên khinh-bỉ, dù những người này không biết khoa-học ở tây phương cũng vậy.

Những mà trong cái thời-kỳ này có một làn cuồng-phong[3] thổi lan trong nhiều xứ. Cái gương những xứ bị làn cuồng-phong[3] này thổi làm loạn những cái óc ít suy-nghĩ. Những trẻ con học

  1. Sửa: Trong xứ sản nhiều hơn ngày xưa không những là gạo lại còn nhiều sản-vật ở trên mặt đất và ở dưới đất nữa. Hễ trong xứ sản ra được thứ gì nhiều hơn sự cần dùng của nhân-dân thì đem đổi cho những nước láng diềng rất là lời. được sửa thành "": chi tiết
  2. Sửa: Kỹ-nghệ thì được thịnh-vượng. Trong hạng nhà-quê và hạng quan-lại thì có một hạng trung-lưu bản-xứ rất là cần-mẫn, thông-minh và sung-túc. được sửa thành "": chi tiết
  3. Sửa: Nếu họ trẻ hơn ít nữa được sửa thành Nếu họ không trẻ như thế: chi tiết
  1. Thời-kỳ = khoảng thì giờ.
  2. Dân-tộc ngoại-bang = dân-tộc ở ngoài, nước ngoài.
  3. a ă Cuồng-phong = đây nói làn gió không tốt.