không có học hành, vuỗn còn mọi rợ. Nước ta dẫu có tự-chủ về sau, mà học hành càng ngày càng tấn, cũng đã theo dõi sự văn-minh nước Tầu. Lấy loài văn-minh mà hóa loài mọi rợ, tưởng cũng là nhẽ giời phải nên làm như thế.
Bây giờ ta kể từ khi bắt đầu đánh nước Siêm-thành, cho đến khi lấy hết đất Siêm-thành cùng đất Chân-lạp, chia làm ba kì, kể ra như sau này:
Nói về kì thứ nhất.
Lịch tây năm 1.000, đời vua Đại-hành nhà Lê, mới bắt đầu sai ngươi Ngô-tử-Yên đem 30.000 người mở một con đường đi bộ, từ huyện Chân-lộc, huyện Thạch-hà cho đến châu Địa-lái, tức là phủ Quảng-ninh.
Lịch tây năm 1.011, đời vua Lý Thái-tổ, có đánh nước Siêm-thành ở trại Bố-chính, mà đuổi đến núi Long-tị.
Lịch tây năm 1.035, là đời vua Lý Thái-tôn, Ngài tự ra làm tướng, vào đánh nước Siêm-thành, chém vua nó là ngươi Sạ-đẩu.
Lịch tây năm 1068, là đời vua Thánh-tôn nhà Lý, vào đánh nước Siêm-thành, bắt vua nó, tên là Chế-củng, mà bắt nó dâng cho ta ba châu, là châu Địa-lái, châu Ma-linh, châu Bố-chinh; rồi lại sai ông Lý-thường-Kiệt vào mà kinh-lí trong ba châu ấy; đổi châu Địa-lái làm châu Lâm-bình, châu Bố-chinh làm châu Bố-chính, châu Ma-linh làm châu Minh-linh.
Lịch tây năm 1306, đời vua Anh-tôn nhà Trần, mới gả bà Huyền-trân công-chúa cho vua nó tên là Chế-mân, mà nó xin nộp hai châu cho ta, mới đổi châu Ô, châu Lái làm ra châu Thuận, châu Hóa. Từ đó mới là đặt quan cai-trị.
Đến đời dốt nhà Trần, nó hay vào ăn-cướp tỉnh Thanh, tỉnh Nghệ; ba lần cướp đến thành Thăng-long.
