Trang:Giac mong con 1926.pdf/18

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 16 —

chức sang, đều cho là một cảnh mộng vô tình của người đời xưa. Người đời xưa có cảnh mộng của người đời xưa; mình sinh sau, có cảnh mộng của mình. Đời đã qua, người đã khuất, thời mộng cũng đã mất, như đống tiền giấy đốt thành gio, khách qua đường can chi có hệ luyến. Đã nghĩ thế, mà lại chỉ tưởng riêng một chén rượu trong màn ông Hạng-vương lúc Cai-hạ[1] và cung đàn trong hàng rượu ông Tương-Như ở Thanh-đô[2]; lấy làm: một cái trầm-hùng, một cái thanh-thú, là khí anh-hùng, điệu tài-tử, đều trong lúc cùng-quẫn mà lại đều được cái hương-phách người mỹ-nhân làm mầu, cho nên cách ngàn thu đến nay, còn như có hương rơi tiếng thừa phảng-phất ở nhân-thế.

Oanh: — Câu truyện cũng đã thú, nhưng kể chưa được sành. Nàng Ngu-Cơ nghe mấy câu bi-ca mà cầm gươm tự vẫn, thời cái hiệp-khí ấy thực đáng làm một người vợ ông Bá-vương. Nàng Văn-Quân, hai lông mày như vệt núi mùa xuân, má như hoa phù-dung, người


  1. 項 羽 帳 中 杯. Ông Hạng-vương, tên là Tịch, cũng gọi là Hạng-vũ, là một người anh-hùng bên Tàu thì trước mình cao 8 thước, mỗi con mắt 2 con ngươi, sức khỏe nhắc nổi cái vạc; đánh nhau 72 trận chưa từng thua; tự xưng làm « Tây-Sở bá-vương ». Đến sau, bị vây ở Cai-hạ, đương đêm, cùng nàng phi là Ngu-cơ cùng dậy uống rượu ở trong màn, hát mấy câu khảng-khái, rồi nàng Ngu cầm gươm tự vẫn chết.
  2. 相 如 酒 肆 琴. Ông Tương-Như, tức chuyện Kiều gọi là Tràng-Khanh, họ Tư-mã, cũng là người Tàu. Người rất tài tình mà nhà nghèo, bạn thân với một quan tri-huyện Lâm-Cùng Hat Lâm-Cùng có một nhà hào-phú, họ Trác, có một người con gái hóa là Văn-Quân, người rất đẹp mà thích đàn. Một hôm. quan huyện đưa Tương-Như xuống chơi, đánh chơi một khúc đàn cầu hoàng. Văn-Quân ta ngồi trong nhà nghe, mê quá; đêm, theo về với Tương-Như. Đến nhà thời chỉ có bốn bức vách. Sau nhờ anh em được một cái vốn nhỏ, mở hàng rượu ở chợ Thành-Đô, cùng nhau nấu rượu bán. Tương-Như đong khô để cọ nồi. Văn-Quân thời vào việc đun bếp. Lúc nào nhàn lại đánh đàn cùng chơi. Hai vợ chồng đến sau rất sang-trọng.