Khi ấy ở phường Khán-xuân có nhà họ Hồ, vợ là Hà-thị, nguyên tổ tích từ Nghệ-an ra ở đấy, nhà ở trông xuống hồ Tây, non xanh nước biếc, cảnh chí thiên nhiên, trông ra như vẽ. Thật là.
Phất phơ ngọn trúc trắng tà,
Tiếng chuông Trấn-võ, canh gà Thọ-xương;
Tuỵt mù khói toả ngàn sương,
Dịp chầy An-thái, mặt gương Tây-hồ.
Hồ-thị hai vợ chồng hiếm hoi, vẫn thường ra cầu đảo ở chùa Trấn-võ. Một đêm kia, Hà-thị nằm mơ mơ màng màng thấy một người cao nhớn dị thường, mắt sáng như gương, da đen tựa sắt, bước vào đưa cho một cái gương tròn. Hà-thị nhận lấy giơ lên soi, thì thấy trong gương có bóng ngọc-thỏ, lòe sáng rực lên. Hà-thị giật mình tỉnh dậy, từ bấy giờ cảm động có thai, mãn kỳ sinh được đứa con gái. Khi đứa bé ấy mới sinh trong bàn tay hãy còn có vết tròn tròn như vành gương soi trong lúc mộng, cha mẹ lấy làm kỳ dị, nhân theo tên làng và nhớ điềm lúc mộng mới đặt tên là Xuân-Hương.
Nàng ấy từ thủa nhỏ cha đã mất sớm, mẹ thường hay chiều chuộng yêu giấu. Cạnh nhà láng diềng có thầy đồ dạy học trẻ con, nàng ấy thường hay thì thọt sang chơi, thấy lũ trẻ học líu la líu lô, vui lắm, nàng ấy đứng nghe lỏm, hễ nhớ được câu nào, tối
