LỊCH-SỮ TIỂU-THUYẾT
TIẾP THEO BỘ GIA-LONG TẪU-QUỐC
HOÀNG-TỬ CÃNH NHƯ TÂY
Tác-giã: TÂN-DÂN-TỮ
HỒI THỨ I
Khuyên phu-tướng, Bích-vân-Kiều lấy lời luận biện;
Lập phù-kiều Châu-văn-Tiếp dụng kế độ binh.
Gương Nga khuất núi, bóng ác rựng hồng, hột sương mai còn mờ mịt trên không, chim vở ổ đả xăng văng bên nhánh, cái quang cảnh trong lúc ban mai rất tốt tươi rất mát mẽ, kia là non xanh vọi vọi, nọ là nước bích dờn dờn. Gộp vân san cây cỏ bóng êm đềm, tranh thũy mạc thợ trời tay khéo vẽ. Giọng hát tiều-phu nghe thỏ thẽ, cánh bườm Ngư phủ thấy lơ-thơ, xuân thành ngọn gió phất phơ, liễu khoe màu lục, đào dơ nhụy hồng.
Cái không khí khoan hòa trầm tịnh như vầy, ai là khách du ngoạn thừa lương, trông ra củng cho là một vẽ thái bình cảnh tượng, nhưng mà xem lại trong chốn thôn hương thành thị, người người đều có vẻ lộn nhộn lao nhao, mấy nẻo đường đâu đó đều có lính nhựt quân hờ, các dinh các trại quan viên thảy đều tuần phòng nghiêm nhặc. Còn mấy dảy nhà buôn tiệm bán thì lao xao cửa đóng then gài, các nơi lũ bảy đoàn ba, đều náo nức người dồn kẽ dặp, nào là chồng dắc vợ bôn ba lước dậm, nào là cha cỏng con liệu điệu lên đường, lớp thúc hối, lớp lấn chen, kéo nhau chay đi rần rần rộ rộ.
Cái quang cảnh nào đây, cái thành thị nào đây, mà xem rất nhộn nhàn náo động như thế? Ấy là cái quang cảnh thành Saigon trong lúc tháng Giêng năm quí mảo,
