Bước tới nội dung

Trang:Lich Annam thuoc ve sau tinh Nam Ki.pdf/85

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 47 —

tấc cạnh đựng với nữa số thước tấc bề cao; đoạn hiệp bề mặt mỗi một hình ba góc, thì liền được bề mặt cả đám ruộng. Giả như có đám ruộng 6 cạnh hay là 7 cạnh.

Vậy ta chia ruộng ấy làm nhiều hình ba góc là cứ từ dấu E kéo đàng qua các dấu khác hay là cứ từ dấu G cũng kéo đàng qua các dấu khác.

Mà cho được bề mặt một hình ba góc, thì là nhơn số cạnh đựng với nữa số bề cao nó. Như thể hình ba góc A B C thì là bằng nữa hình vuông B C B’ C’ là hình có một cạnh đựng cùng một nét cao như nhau.

Vã lại bề mặt một hình vuông vức, thì là số nhơn cạnh đựng cùng bề cao nó, như hình vuông A B C D có năm thước cạnh đựng, hay là bề hoạt cùng ba thước bề cao, nếu kéo đàng sổ song chia ra từ phần vuông vức một phía có một thước, thì cả thảy đặng 15 phần, vậy thì là số cạnh đựng nhơn với bề cao.

Cùng một lẽ ấy nếu mình muốn đo một cái vuông hay đồ đựng gì khác cho biết nó đựng bao nhiêu, thì nhơn bề mặt với bề đứng nó.

Như thể một cái lường sáu góc rộng bằng hai, cao bằng hai lường vuông bốn góc, thì nó không phải lớn bằng hai mà thôi, mà lại phải bằng bốn.