Trang:Nam Hai di nhan liet truyen.pdf/60

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 60 —

Thơ rằng:

Lưỡng nhật bình đầu nhật,
Tứ sơn điên đảo sơn;
Lưỡng vương tranh nhất quốc,
Tứ khẩu tung-hoành gian.
四口縱橫間 
兩王爭一囯 
四山顚倒山 
兩日平頭日 

Vua hỏi các quần-thần thì không ai hiểu nghĩa lý ra làm sao. Phải sai hai quan văn võ đến nhà ông Nguyễn-Hiền mời vào triều để hỏi. Hai quan sứ đến làng Hà-dương, gặp một đứa trẻ trong nhà hàng, mặt mũi phương phi. Sứ-giả hỏi thì đứa trẻ ấy không thèm đáp lại. Mới đọc câu đối nôm rằng:

« Tự (字) là chữ, cất giằng đầu chữ tử (子) là con; con ai con ấy? »

Đứa trẻ đối ứng khẩu ngay rằng:

« Vu (于) là chưng, bỏ ngang lưng chữ đinh (丁) là đứa; đứa nào đứa này? »

Sứ-giả biết đứa trẻ ấy tức là Trạng Hiền, mới hỏi thăm đến tận nhà, thì thấy Trạng đang lúi húi ở dưới bếp, nhân lại đọc một câu rằng:

« Ngô văn quân-tử viễn bào trù; hà tu mị táo. »[1]

Trạng ứng khẩu đối rằng:

« Ngã bản hữu quan cư đỉnh nại; khả tạm điều canh. »[2]

Sứ-giả thấy ứng đối nhanh nhẩu và có ý cao, chịu là giỏi, mới bày kể ý vua xin mời vào kinh.

Trạng nói rằng:

— Thiên-tử trước bảo ta chưa biết lễ-phép, nhưng chẳng những là Trạng chưa biết lễ-phép, cả đến thiên-tử cũng chưa biết lễ phép.

Nói thế rồi nhất định không chịu đi. Sứ-giả về tâu lại với vua, vua phải sai đem xe ngựa và đồ lễ đến đón, bấy giờ Trạng mới đi.


  1. Nghĩa là: Tôi nghe quân-tử xa chỗ bếp nước, lọ là phải nịnh vua bếp. Có ý chê làm việc đê tiện.
  2. Nghĩa là: Ta cốt có chức làm được Tể-tướng, nhưng còn tạm nấu nồi canh. Nếu canh nhạt mặn tại tay, cũng như chức làm tướng.