Trang:Nam Hai di nhan liet truyen.pdf/70

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 70 —

25 — Phạm-Trấn, Đỗ-Uông

Huyện Gia-phúc (bây giờ là Gia-lộc), tỉnh Hải-dương, một người tên là Phạm-Trấn ở làng Lâm kiền; một người tên là Đỗ-Uông ở làng Đoàn-lâm, hai làng giáp giới với nhau.

Làng Đoàn-lâm có một con yêu-tinh, thường thường biến hiện trăm vẻ, trêu ghẹo người ta, làng ấy tìm phương kế trừ mãi không được.

Ông Đỗ-Uông khi còn nhỏ, một đêm ngồi học trong nhà, con yêu-tinh thò tay vào trong cửa sổ trước chỗ bàn học để trêu ghẹo Đỗ-Uông. Đỗ-Uông nói truyện với thầy phù-thủy, thầy phù-thủy xui lấy chỉ ngũ-sắc mà buộc lấy tay nó. Đêm hôm sau, con yêu quen thói lại đến. Đỗ-Uông vội vàng cầm chỉ ngũ-sắc trói lại, buộc vào cửa sổ. Con yêu quả nhiên không biến được nữa, mới kêu van, Đỗ-Uông nhất định không tha. Mãi đến gần sáng, con yêu lại kêu rằng:

— Ông ngày sau đại quí, tôi muốn bỡn ông đấy thôi, nỡ nào ông lại hại tôi?

Đỗ Uông hỏi:

— Như tài sức tao, thì có đỗ nổi được Trạng-nguyên không?

Con yêu nói:

— Trạng-nguyên đã có một ông họ Phạm, ông chỉ đỗ được Bảng-nhãn mà thôi,

Lại hỏi:

— Mày có của gì mà thiêng được, hễ cho tao xẻm thì tao sẽ tha cho mày.

Một lát, thấy con yêu nôn ọe, thổ ra một hòn ngọc, cầm ở trong tay, ánh sáng lòe vào trong nhà, rồi nói rằng:

— Tôi chỉ nhờ có của này mới thiêng, nay xin dâng ông để giúp thêm việc học hành.

Đỗ-Uông cầm lấy hòn ngọc, nuốt vào bụng, rồi mới cổi trói tha cho nó đi. Từ bấy giờ con yêu mất thiêng, không quấy nhiễu gì nữa. Mà ông Đỗ Uông từ khi nuốt hòn ngọc ấy, văn-chương mỗi ngày một hay, nổi tiếng trong các trường, văn ông Phạm-Trấn vẫn không kịp.

Đến khoa thi hội thời Quang-bảo nhà Mạc, hai ông cùng trạc 34 tuổi, và cùng đỗ hội. Đến hôm đình-thí, Đỗ-Uông trông thấy đầu bài, toàn chỗ nhớ cả, chắc là nắm Trạng-nguyên trong tay. Bấy giờ Phạm-Trấn ngồi trong lều làm văn, phảng phất như có hai người giúp đỡ. Một người là Đông-