Phụ‑trương
TỰ‑VỰNG
QUỐC‑NGỮ — CHỮ NHO — CHỮ PHÁP
Quốc‑văn ta hiện còn nghèo lắm, chưa đủ tiếng mà dùng. Thế tất phải mượn thêm chữ nho thì mới có thể gọi được những sự‑vật mới, diễn được những tư‑tưởng mới. Điều đó thiết‑tưởng quốc‑dân ta ai cũng đã hiểu rõ rồi. Vậy báo Nam‑Phong chủ thâu nhặt những điều mới lạ trong các môn học ngày xưa ngày nay, cũng không thể tránh được cái thế tất‑nhiên ấy, nên các bài báo thường dùng đến nhiều những danh‑từ mời. Kể ra những chữ ấy cũng không lấy gì làm khó hiểu, người nào đã có biết ít nhiều chữ nho cũng có thể tự giải được.
Nhưng lúc đầu này cần phải định‑nghĩa phân‑minh những chữ mới dùng để sau khỏi lẫn‑lộn sai‑nhầm. Vả hiện nay chữ nho ít người học, các nhà tây‑học tất không được tinh cách dùng chữ lắm. Vậy bản‑báo tưởng cũng là một việc có ích mà phụ thêm sau mỗi số báo mấy tờ « Tự‑vựng » thích‑nghĩa những tiếng mới, vừa bằng quốc‑ngữ, vừa bằng chữ nho, vừa bằng chữ Pháp để giúp những người hoặc biết chữ nho mà không biết nghĩa tây, hoặc biết chữ tây mà không biết tên ta.
Bản‑báo thiết‑nghĩ phàm chữ mới chỉ mới một lúc đầu thôi. Dùng một lần thì còn mới, dùng vài ba lần thì nghe đã quen tai, dùng đến mươi lần thì đã cũ rích vậy. Mười năm trước, ai từng nói đến những tiếng như văn‑minh, xã‑hội ? Thế mà bây giờ nhữny tiếng ấy thông‑dụng rồi. Ngày nay những tiếng như quan‑niệm, thái‑độ, nghe còn lạ tai, an‑tri ít lâu nữa lại chẳng thành những tiếng thường dùng ư ? Tiếng An‑nam ta đối với chữ Tầu vốn vẫn có cái hấp‑lực rất mạnh, cốt là bây giờ dùng chữ nào định‑nghĩa phân‑minh chữ ấy là đủ vậy.
Đó là cái mục đích của tập Tự‑vựng này.
| Anh‑hùng‑ca. | — 英雄歌 ＝Bài ca tán tụng công‑đức những bực anh‑hùng hào‑kiệt. — Épopée. |
| Ảnh‑hưởng. | — 影響 ＝ Chính nghĩa là cái bóng, cái tiếng vang. Dùng rộng nghĩa thì chỉ cái thế‑lực của vật nọ lan‑động sang vật kia, như cái bóng chiếu, cái tiếng vang. — Influence, exercer une influence. |
| Áp‑chế‑chủ‑nghĩa. | — 壓制主義 ＝ Chủ‑nghĩa đè nén, áp ức người ta. — Despotisme. |
| Bán‑khai. | — 半開 ＝ Là mới văn‑minh mở‑mang được nửa. — Se dit d'une civilisation peu avancée. |
