Trang:Nam ngan chich cam.pdf/30

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 29 —

Của một đồng công một nén,
Giầu ba họ khó ba đời.
Đi đến nơi, về đến chốn,
Ăn bớt bát, nói bớt nhời.
Cửa chẳng qua, nhà chẳng đến,
Con không học, thóc không vay.
Giỏng mái tai, gài mái tóc,
Thượng cẳng chân, hạ cẳng tay.
Xác như vờ, xơ như dộng,
Lành làm gáo, vỡ làm môi.
Chọc bát cơm, đơm bát cháo,
Ăn miếng chả giả miếng bùi.
Cơm là gạo, áo là tiền,
Ao có bờ, sông có bến.
Giằng chẳng đứt, dứt chẳng ra,
Ăn chửa no, lo chửa đến.
Khó muốn giầu, đau muốn đã,
Còn cho biết, hết cho hay.
Tối như đêm, dầy như đất,
Xem bằng mặt, bắt bằng tay.
Quan bất phiền, dân bất nhiễu,
Vua biết mặt, chúa biết tên.
Nói có sách, mách có chứng,
Trên trông xuống, dưới trông lên.
Nói chưa sạch, vạch chưa thông,
Sớm chẳng cần, chưa chẳng vội.
Hay thì khen, hèn thì chê,
Bỏ thì thương, vương thì tội.
Khó nồi đồng, giầu nồi đất,
Sống quê cha, ma quê chồng.
Học chả hay, cầy chả biết,
Cao chẳng đến, thấp chẳng thông.
Thuyền theo lái, gái theo chồng,
Vợ kén tông, chồng kén giống.
Giầu làm chị, khó làm em,
Làm không chúa, múa không trống.

Được mùa cau đau mùa lúa,
Hết của nhà ra của người.
Ăn có mời, làm có khiến,
Dung chẳng chuyển, lay chẳng dời.
Đất có tuần, dân có vận,
Quan cứ lịnh, lính cứ truyền.
Sơ chẳng ra, rà chẳng thấy,
Ăn đưa xuống, uống đưa lên.
Gái tham tài, giai tham sắc,
Đông có mây, tây có sao.
Đào chả thấy, lấy chả được,
Băm chẳng lỗ, bổ chẳng vào.
Nước chè tầu, giầu cơi thiếc,
Gạo da ngà, nhà gỗ lim.
Yêu nên tốt, ghét nên xấu,
Thương đi gọi, nhớ đi tìm.
Thơm như hoa, mát như nước,
Trong như ngọc, trắng như ngà.
Ăn trông nồi, ngồi trông hướng,
Khôn gì trẻ, khoẻ gì già.
Nồng như vôi, cay như ớt,
Trơ như đá, vững như đồng.
Dốc một lòng, trông một đạo,
Bằng cái xẩy nẩy cái ung.
Yêu cho đòn, ghét cho ăn,
Tham thì thâm, nhầm thì thiệt.
Trẻ chẳng tha, già chẳng thương,
Khôn thì sống, mống thì chết.
Ăn bữa sáng lần bữa tối,
Vào cửa mạch ra cửa tà.
Khó được vàng sang cất lấy,
Khôn làm lại, dại ở nhà.
Chồng học-trò, vợ con hát,
Giai xóm trại gái hàng cơm.
Sách có lề, quê có thói,
Đói cho sạch, rách cho thơm.