Trang:Net muc tinh.pdf/14

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
10
nét mực tình
 

Xem nhà Thờ Phát-Diệm nhớ ông Trần-Lục[1]

Trong cơn sấm gió[2] nổi anh hùng,
Nam, Pháp giao thời có một ông.
Chí lớn vẫy vùng chưa được thỏa,
Giang sơn để lại chút kỳ-công[3].


Chơi Hoa-Lư nhớ vua Đinh-Tiên-Hoàng

Non sông Cộ-Việt[4] vẫn còn đây,
Hay dở trò đời mấy lớp thay?
Làn đá nhấp nhô, Yên ngựa nhẩy[5]
Hoa lau phấp phới ngọn cờ bay[6]
Hung oai Vạn thắng[7] truyền bao thuở?
Vượng-khí Trường an[8] hãm bấy nay!


  1. Ông Trần Lục là một người có tài học khác thường, vốn theo đạo Thiên-chúa, học chữ La-tinh, chữ Pháp, chữ Hán đều giỏi cả; người rất thao lược, đương lúc người Pháp mới sang nước ta, việc giao thiệp hai bên đều phải nương cậy vào ông cả, nhưng xem ý ông cho sự nghiệp đó chưa được thỏa chí mình, về vãn-niên ông đứng làm tòa nhà thờ Phát-diệm, cách kiến trúc cực kỳ kiên cố, đồ sộ lộng lẫy mà tỏ ra cái đặc sắc một nhà thờ của người Nam.
  2. Ví với thì buổi nhiễu nhương loạn lạc.
  3. Những công việc kiến trúc lạ lùng, to lớn ít có.
  4. Về đời Đinh đặt tên nước là Đai Cộ-Việt.
  5. Ở ngay trước đền vua Đinh có hòn núi lớn tên núi Yên ngựa, lăng vua cũng táng tại trên núi ấy.
  6. Xưa vua Đinh lúc nhỏ chơi lấy hoa lau làm cờ cai quản các mục-đồng khác, đều tôn mình làm vua.
  7. Vua Đinh bình loạn sứ-quân đánh đâu được đấy, người ta tôn là Vạn-thắng vương.
  8. Vua Đinh đóng đô tại Hoa-lư, gọi là Trường-an. Làng Trường-an bây giờ tức là nơi kinh đô cũ.