Bước tới nội dung

Trang:Nho giáo 4 Trần Trọng Kim.pdf/37

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

35
NHO-GIÁO


mà giảng tập, và cái học của ông theo đúng cái học của họ Tiết vậy.

Trương Kiệt.— Trương Kiệt 張 傑, tự là Lập-phu 立 夫, hiệu là Mặc-trai 黙 齋, người đất Phượng-tường, tỉnh Thiểm-tây. Ông lấy ngũ Kinh mà dạy người, có trọng danh một thời.

Lữ Nhiễm.— Lữ Nhiễm 呂 柟, tự là Trọng-mộc 仲 木, hiệu là Kinh-dã 涇 野, người đất Cao-lăng, tỉnh Thiểm-tây, đỗ trạng-nguyên. Cái học của ông là theo cái-học của Trình Chu, lấy sự cách-vật làm sự cùng-lý và cho trước phải tri rồi sau mới hành.

Đại để, cái học của phái Hà-đông thường là đối lập với cái học của phái Diêu-giang trong đời nhà Minh vậy.

SÙNG NHÂN-PHÁI

Cái học của phái Hà-đông thì thuần-nhiên theo cái học của Trình Chu, cái học của phái Sùng-nhân, thì xuất nhập ở cái học của họ Chu và họ Lục. Bởi vậy về sau môn-đệ của phái này biến ra làm mấy chi-phái có cái tôn-chỉ khác nhau. Người đứng đầu phái này là Ngô Giữ-bật.