ngờ là không phải và nói rằng: « Học để làm thánh hiền là hơn. » Long-sơn-công nghe nói, cười rằng: « Mày muốn làm thánh hiền à? » Xem những chuyện ấy, thì biết rằng từ thuở nhỏ ông đã có chí lớn, khác hẳn người thường. Tuy thế, lúc mới lớn lên. tính ông rất hăng hái, thấy cái gì quan-hệ đến việc học hay là việc tu luyện, thì ham mê đến nỗi quên cả mọi việc. Thuở ông 15 luổi, một hôm đi chơi ở cửa Cư-dung ngoài Vạn-lý-trường-thành, thấy người ở ngoài cửa ải cưỡi ngựa dong-duổi, ông liền khái-nhiên có cái chí muốn đi đánh dẹp bốn phương. Ông bèn lưu lại ở đó ngày ngày tập ngựa tập bắn, đến hơn một tháng mới về. Thuở ấy ông thấy trong nước có nhiều giặc nổi lên, ông làm cái thư định dâng lên triều-đình nói việc chính-trị. Long-sơn-công cho là ngông. ngăn lại mới thôi. Năm 17 tuổi, ông đến Giang-tây cưới vợ, là con gái Chư Dưỡng-hòa, làm quan tham nghị ở Bố-chính-tư, Ngay hôm sắp làm lễ hợp cẩn. ông đi chơi đến Thiết-trụ-cung, thấy người đạo-sĩ đang ngồi tu-luyện, ông vào nghe nói cái thuyết trường sinh, rồi tương đối ngồi với người đạo-sĩ suốt đêm. quên cả việc cưới vợ. Sáng hôm sau nhà họ Chư cho người đi tìm mới về. Ông ở nhà họ Chư, có mấy tráp giấy, ông lấy ra tập viết hết cả. Ông thường nói rằng: « Ta khi mới học
Trang:Nho giáo 4 Trần Trọng Kim.pdf/50
Giao diện