hóa cho được điều-hòa. Bởi thế Khổng-tử nói rằng: « Quân-tử thời trung 君 子 時 中 心 nghĩa là người quân-tử xử-kỷ tiếp-vật lúc nào cũng phải tùy thời mà giữ cho vừa phải và chính đáng.
Sinh. — Đạo trời đất theo cái trung mà biến-hóa luôn, làm cho mỗi ngày một mới hơn, một tốt hơn, đó là cái thịnh-đức của trời đất: « Nhật tân chi vị thịnh đức 日 新 之 謂 盛 德 » (Dịch: Hệ-từ thượng). Sự biến-hóa ấy do một âm một dương sinh sinh hóa hóa ra mãi, theo đạo ấy mà đi là thiện, thành được đạo ấy là tính. Chỉ có kẻ nhân-giả trông thấy cái đạo ấy, cho nên gọi là nhân, kẻ trí-giả trông thấy cái đạo ấy, cho nên gọi là trí, còn trăm họ thì tuy ngày ngày vẫn theo đạo ấy mà vẫn mờ-mịt không biết, vì vậy cho nên cái đạo của người quân-tử ít có vậy: « Nhất âm nhất dương chi vị đạo, kế chi giã thiện giã, thành chi giả tính giã, nhân giả kiến chi vị chi nhân, trí giả kiến chi vị chi trí, bách tính nhật dụng nhi bất tri, cố quân-tử chi đạo tiển kỹ 一 陰 一 陽 之 謂 道，繼 之 者 善 也，成 之 者 性 也，仁 者 見 之 謂 之 仁，知 者 見 之 謂 之 知，百 姓 日 用 而 不 知，故 君 子 之 道 鮮 矣 » (Dịch: Hệ-từ thượng).
