trước mắt mà ví được. Vậy nên người đi học, muốn theo đạo của người quân-tử, cần phải cố gắng lắm.
II. — SỰ HỌC-VẤN VÀ CÁCH THAO-THỦ
CỦA NGƯỜI QUÂN-TỬ
Sự học-vấn. — Cái chủ-đích của Khổng-giáo là để dạy người ta cho thành người nhân nghĩa trung chính, tức là người quân-tử. Song có dạy mà không có học, thì dẫu sự dạy hay thế nào mặc lòng, cũng không sao thành công được. Vậy nên Khổng-giáo lấy sự học làm một điều rất trọng-yếu.
Sự học của cổ nhân không phải như sự học của số nhiều người thường ngày nay vẫn hiểu. Cổ nhân nói học là cốt học đạo của thánh hiền để hiểu nghĩa lý, biết phải trái, mà sửa mình cho thành người có đức-hạnh, chứ không chỉ vụ lấy biết nghề kiếm ăn. Sách Lễ-ký nói rằng: « Ngọc bất trác bất thành khí, nhân bất học, bất tri đạo 玉 不 琢 不 成 器，人 不 學 不 知 道: Ngọc không dũa không thành đồ, người không học không biết đạo. » (Học-ký, XVIII). Bởi vậy cho nên thầy Tử-Lộ nói rằng: « Quân-tử học dĩ trí kỳ đạo 君 子 學 以 致 其 道: Người quân-tử
