Trang:Nho giao 1.pdf/287

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

291
NHO-GIÁO


以 爲 人 者,禮 義 也: Phàm người mà thật có cái phẩm-giá con người là có lễ nghĩa vậy. »

Học lễ thì cần phải hiểu chữ: Vô bất kính « 無 不 敬: Không có điều gì là không kính. » Đối với mình cũng như đối với người, bao giờ cũng phải lấy sự kính làm chủ. Không có kính thì bao nhiêu lễ thành ra hư-văn vô-ích.

Kinh Lễ hiện nay có 25 quyển, chia ra làm 49 thiên, phần nhiều là văn của Hán-nho phụ-họa vào, chứ chính-văn đời Xuân-thu thì không còn được mấy.

Trong kinh Lễ có thiên Lễ-vận, Hán-nho cho là Tử-Du hoặc là môn-đệ của Tử-Du làm ra. Ở đầu thiên ấy nói cái nghĩa đại-đồng và tiểu-khang như sau này:

« Ngày xưa đức Trọng-Ni được dự lễ tế chạp. Tế xong Ngài ra đứng chơi ở trên cửa đền, ngậm-ngùi mà thở dài. Ngài thở dài là thở dài về việc vua nước Lỗ cúng tế không đủ lễ. Ngôn-Yển (Tử-Du) đứng bên cạnh hỏi rằng: Phu-tử thở dài về việc gì? — Khổng-tử nói rằng: Thực hành cái đại đạo, cùng những kẻ anh-tuấn đời Tam-đại, thì Khâu này không kịp, nhưng vẫn có chí làm những việc như thế.

« Thực hành cái đại đạo, thì thiên-hạ là chung cả, kén chọn kẻ hiền kẻ năng, giảng