Trang:Nho giao 1.pdf/85

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

89
NHO-GIÁO


kẻ già cả, lấy sự tin mà đối với bè bạn, lấy sự yêu-mến mà đối với đứa trẻ thơ ». (Luận-ngữ: Công-dã Tràng, V).

Tính Ngài thích đàn hát. « Tử tại Tề, văn thiều tam nguyệt bất tri nhục vị. Viết: bất đồ vi nhạc chi chí ư tư dã 子 在 齊,聞 韶 三 月 不 知 肉 味.曰:不 圖 爲 樂 之 至 於 斯 也: Phu-tử lúc ở nước Tề, học nhạc thiều ba tháng, ăn không biết mùi thịt. Ngài nói rằng: Chẳng ngờ học nhạc vui đến được như thế ». (Thuật-nhi, VII). — « Tử dữ nhân ca nhi thiện, tất sử phản chi, nhi hậu họa chi 子 與 人 歌 而 善,必 使 反 之,而 後 和 之: Phu-tử đàn hát với ai, người ta hát câu nào hay, thì bắt hát lại để Ngài họa theo. » (Thuật-nhi, VII). Ngài học cái gì cũng ham mê như thế, mà lúc nào cũng ôn-hòa vui-vẻ, và đã làm việc gì, thì cố hết sức làm cho được hoàn-toàn.

Ngài rất hiếu-học và hay suy xét những việc đời xưa. Ngài nói rằng: « Ngã phi sinh nhi tri chi giả giã, hiếu cổ, mẫn dĩ cầu chi giả giã 我 非 生 而 知 之 者 也,好 古,敏 以 求 之 者 也: Ta không phải là người sinh ra đã biết, chỉ là người thích đạo của thánh hiền đời trước, cố sức mà cầu lấy được. » (Thuật-nhi, VII). Ngài hay nghĩ-ngợi, ham học, và hết sức dạy-bảo người ta. Ngài nói rằng: « Mặc nhi thức chi, học nhi bất yếm, hối nhân bất