Trang:Nho giao 1.pdf/92

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

96
NHO-GIÁO


giả, khâu lăng giã, do khả du giã; Trọng-Ni nhật nguyệt giã, vô đắc nhi du yên. Nhân tuy dục tự tuyệt, kỳ hà thương ư nhật nguyệt hồ? Đa kiến kỳ bất tri lượng giã 無 以 爲 也,仲 尼 不 可 毀 也,他 人 之 賢 者 丘 陵 也.猶 可 踰 也;仲 尼 日 月 也,無 得 而 踰 焉.人 雖 欲 自 絕,其 何 傷 於 日 月 乎?多 見 其 不 知 量 也: Hủy-báng sao được, Đức Trọng-Ni không ai hủy-báng được. Người khác có tài giỏi thì cũng như cái gò cái đống, còn có thể trèo qua được. Đức Trọng-Ni như mặt trời mặt trăng, không sao mà trèo qua được. Dẫu có người muốn lấy lời hủy-báng mà tự tuyệt với mặt trời mặt trăng, thì hại gì đến mặt trời mặt trăng đâu? Càng đủ rõ là người không biết lượng vậy. » (Luận-ngữ: Tử-Trương, XIX). Cứ như thầy Tử-Cống thì: « Phu-tử chi bất khả cập giã, do thiên chi bất khả giai nhi thăng giã. Phu-tử chi đắc bang gia giả, sở vị lập chi tư lập, đạo chi tư hành, tuy chi tư lai, động chi tư hòa, kỳ sinh giã vinh, kỳ tử giã ai. Như chi hà kỳ khả cập giã 夫 子 之 不 可 及 也,猶 天 之 不 可 階 而 升 也.夫 子 之 得 邦 家 者,所 謂 立 之 斯 立,道 之 斯 行,綏 之 斯 來,動 之 斯 和,其 生 也 榮,其 死 也 哀.如 之 何 其 可 及 也: Phu-tử không ai sánh kịp được, như trời kia không ai bắc thang mà lên được. Nếu Phu-tử được có nước mà trị, thì có thể bảo là