Trang:Nho giao 2.pdf/24

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

24
NHO-GIÁO


物 格 而 後 知 至;知 至 而 後 意 誠;意 誠 而 後 心 正;心 正 而 後 身 修;身 修 而 後 家 齊;家 齊 而 後 國 治;國 治 而 後 天 下 平.

自 天 子 以 至 於 庶 人,壹 是 皆 以 修 身 爲 本.其 本 亂 而 末 治 者,否 矣;其 所 厚 者 薄,而 其 所 薄 者 厚,未 之 有 也.

Cái đạo của bậc đại-học là ở sự làm cho sáng cái đức sáng, ở sự thân yêu người, ở sự đến chí-thiện mới thôi. Có biết đến cùng thì sau mới có định, định thì sau mới có thể tĩnh, tĩnh thì sau mới có thể yên, yên thì sau mới có thể tư-lự tinh-tường, tư-lự tinh-tường thì sau mới có thể được cái hay cái phải. Vật có gốc ngọn, sự có cuối có đầu, biết rõ trước sau thì gần đạo vậy.

Đời xưa người muốn làm sáng cái đức sáng ở thiên-hạ, thì trước phải trị nước mình; người muốn trị nước mình, thì trước phải tề nhà mình; người muốn tề nhà mình, thì trước phải sửa thân mình; người muốn sửa thân mình, thì trước phải chính cái tâm của mình; người muốn chính cái tâm của mình, thì trước phải làm cho tinh-thành cái ý của mình, người muốn làm cho tinh-thành cái ý của mình, thì trước phải biết đến chỗ cùng-cực. Biết đến chỗ cùng-cực là ở sự suốt tới chỗ uyên-thâm của sự vật.