Trang:Nho giao 2.pdf/9

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

TỰA


Sách Nho-giáo, quyển thứ nhất, in lần đầu, nói đến cái học của Mạnh-tử. Nhưng sau vì có sửa lại thêm nhiều đoạn vào cái học-thuyết của Khổng-tử, thành ra in lần thứ hai, số trang tăng lên, phải rút bớt ra để đem vào quyển thứ hai này.

Quyển thứ hai này nói về Nho-giáo trong đời Chiến-quốc, kể từ các học-phái do môn-đệ Khổng-tử lập ra, trải qua Mạnh-tử, Tuân-tử, cho đến hết đời nhà Tần. Chủ-đích là để bày tỏ sự biến-thiên của Nho-giáo trong thời-kỳ ấy. Độc-giả xem sẽ thấy ngay từ lúc đầu, Nho-giáo đã chia ra làm mấy phái khác nhau, nhất là xem cái học-thuyết của Mạnh-tử và cái học-thuyết của Tuân-tử, thì thấy mỗi bên theo riêng hẳn một chủ-nghĩa.

Mạnh-tử xướng lên cái thuyết tính thiện và chủ lấy lương-tri lương-năng làm căn-bản mà lập thành cái mối tâm-học, thiên trọng về những điều nhân nghĩa lễ trí; Tuân-tử xướng lên cái thuyết tính ác và chủ lấy tư trí, mà