chịu mọi điều khổ-não ». — Ma-vương nói: « Bồ-tát đã biết rõ cái quả-báo của tôi. Vậy cái quả-báo của Bồ-tát thì ai biết? » — Bồ-tát xòe tay phải ra, trỏ xuống đất mà nói rằng: « Có đất này biết ». Bồ-tát vừa nói xong, thì đất rung động rất mạnh, rồi thần đất hiện lên tung hoa khắp mọi nơi để kính lễ Bồ-tát và quát mắng Ma vương rằng: « Bồ-tát làm việc bố thí trong bao nhiêu kiếp, bây giờ mới sắp được chính quả. Sao ngươi dám đến quấy nhiễu? » Ma-vương nghe thần đất nói thế sợ hãi mà lui về.
Bồ-tát đã hàng phục được Ma-vương rồi, ngồi nhập định[1] đến sáng ngày rằm tháng hai, lúc rạng đông, sao mai mới mọc, nghĩa là biết rõ cái đạo chính-đẳng chính-giác tức là thành Phật. Từ đó các kinh gọi Ngài là Thích-ca mầu-ni Phật.
Đạo của đức Thích-ca mầu-ni Phật lúc đầu cốt-yếu ở Tứ thánh-đế 四 聖 諦 và Thập-nhị nhân-duyên 十 二 因 縁. Tứ Thánh-đế là Khổ-đế 苦 諦 là sự xét rõ cái khổ ở trần gian như: sinh, bệnh, lão, tử, v.v... Tập-đế 集 諦 là sự xét rõ bởi đâu mà thành ra cái khổ; Diệt đế 滅 諦 là sự xét rõ cách dứt hết cái khổ; Đạo đế 道 諦 là con đường phải noi theo mà giải-thoát ra khỏi luân-hồi khổ não.
Cái khổ mà có mãi không thôi, là bởi có sự sinh hóa. Sự sinh hóa ấy gốc ở thập-nhị nhân-duyên, là mười hai cái nhân, cái nọ làm duyên cho cái kia mà thành ra vạn vật ở trong thế-gian. Mười hai nhân-duyên ấy là: Vô-minh 無 明 duyên Hành; Hành 行 duyên Thức; Thức 識 duyên Danh sắc; Danh sắc 名 色 duyên Lục-nhập; Lục-nhập 六 入 duyên Xúc; Xúc 觸 duyên Thụ; 受 duyên Ái; Ái 愛 duyên Thủ; Thủ 取 duyên Hữu; Hữu 有 duyên Sinh; Sinh 生 duyên Lão tử 老 死. Hễ muốn không có lão tử, thì dứt cái duyên Sinh; muốn không có Sinh thì dứt cái duyên Hữu;
- ▲ Nhập-định: Pháp tu, thu-liêm tâm thần làm một, không để tán loạn.
