Trang:Phật Lục - Trần Trọng Kim.pdf/28

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 24 —

Ông thường hay thuyết-pháp về « tứ-thiền » và phép « lậu-tận » để khai ngộ[1] cho các đệ-tử khác. Đến khi đức Thích-ca nhập diệt, ông cùng với A-nan-đà hết sức hộ-trì.

6. — Phú-lâu-na 富 樓 那 (Purna). Phú-lâu-na người xứ Ba-la-nại đi tu tiên đã đắc-đạo, sau được nghe Phật thuyết-pháp ở vườn Lộc-uyển, liền xin qui-y Phật và chứng được a-la-hán quả, có tài về đường thuyết-pháp, được Phật khen là thuyết-pháp đệ-nhất.

Về hồi cuối đời Phật, Phú-lâu-na đem đạo Phật truyền sang nước Du-lư-na là một nước rất hung-tợn lúc bấy giờ. Được ít lâu ông vào cõi Nát-bàn ở nước ấy.

7. — Ca-chiên-diên 迦 㫋 延 (Kotyayana). Ca-chiên-diên vốn là dòng-dõi bà-la-môn, và là cháu ngoại ông tiên A-tư-đà, là vị tiên đã xem tướng cho đức Thích-ca khi Ngài mới giáng sinh.

Khi Phật về ở nước Ba-la-nại, tiếp-độ và giáo-hóa chúng sinh, Ca-chiên-diên được nghe Phật thuyết-pháp, liền xin qui-y Phật, chẳng bao lâu được a-a-hán quả, nổi tiếng là bậc luận-nghị đệ nhất.

Sách của ông làm ra có bộ Thi-thiết túc-luận 施 設 足 論 có một vạn tám nghìn câu tụng, và bộ Ca-chiên diên kinh 迦 㫋 延 經 nói về nghĩa thoát ly cả không, để phá trừ cái « ngã-mạn 我 慢 », tức là lòng chấp có ngã mà kiêu-mạn vậy.

8. — Ưu-ba-li 優 波 離 (Upali). Ưu-ba-li là dòng dõi con nhà giai cấp hèn, làm nghề thợ cạo, thường vào cạo râu cho họ Thích-ca. Khi Phật về Ca-bỉ-la, Ưu-ba-li xin xuất gia qui-y Phật. Lúc ấy có nhiều người đệ-tử bạch Phật rằng: « Ưu-ba-li là dòng dõi hèn-hạ, sao Phật lại cho được ngang hàng với những người quí phái. Phật nói rằng: « Bốn dòng sông lớn chảy vào biển đều thành nước mặn, người bốn họ xuất-gia đều là họ Thích-ca cả ».


  1. Khai ngộ: mở trí ra để hiểu biết.