Trang:Phật Lục - Trần Trọng Kim.pdf/64

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 54 —

Vì có cái ý nghĩa ấy, cho nên các tượng của Văn-thù Bồ-tát làm trên đầu có năm búi tóc để biểu-thị năm cái trí của Phật, tay cầm thanh gươm để biểu-thị cái lợi-khí của trí-tuệ, mình cưỡi con sư-tử xanh để biểu-thị cái sức mạnh của trí-tuệ. Lại cũng bởi cái ý nghĩa ấy mà có khi người ta làm tượng Văn-thù Bồ-tát hình-dung một đứa đồng-tử để biểu-thị cái nghĩa còn nguyên thiên-tính. Ở các chùa bên Tàu lại hay làm tượng ngài hình-dung một tăng-nhân để thờ ở nơi tăng đường hoặc ở nơi giới-đàn, cốt để tỏ ý phải có trí-tuệ mới tu được đạo.

Ở bên Tàu và bên Nhật-bản, người ta rất sùng-bái Văn-thù Bồ-tát mà nhất là phái Mật-tôn Chân-ngôn thờ ngài làm một vị Bồ-tát rất trọng-yếu, và nói rằng Ngài có câu thần-chú tám chữ: Úm ác vĩ ra hồng khứ tá lạc 唵 惡 尾 囉 吽 佉 佐 𠸪, cho là linh-ứng lắm.

Ở các chùa khi có tượng Thích-ca mầu-ni ngồi cầm ấn lối thuyết-pháp, thì bên tả có tượng đức Văn-thù Bồ-tát chủ về đường trí-tuệ, và bên hữu có tượng đức Phổ-hiền Bồ-tát chủ về đường chân-lý. Cái thâm ý trong sự bày-đặt như thế, là cốt tỏ ra rằng có trí-tuệ và có chân-lý thì mới có Phật; mà Phật sở dĩ thành được chính-quả viên-mãn là nhờ có trí-tuệ và chân-lý vậy.


PHỔ-HIỀN BỒ-TÁT

普 賢 菩 薩

Phổ-hiền Bồ-tát là dịch theo tiếng phạm Tam-man đa-bạt-đà-la Bồ-tát 三 曼 多 跋 陀 羅 菩 薩 (Samantabhadra Bodhisattva). Hai chữ Phổ-hiền là nói cái tính-thể bao-la khắp cả hết thảy, tức là nói cái chân-lý trị được những vô-minh rất vi-tế mới khởi lên, và dứt được những vô-minh-hoặc, gần ngang bằng Phật. Như vậy Phổ-hiền là vị Bồ-tát chủ về chân-lý, về thiền-định, và sự hành-vi của chư Phật. Tượng Ngài làm