Trang:Phat giao dai quan.pdf/52

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 50 —

thể biết rõ được. Song cứ cóp nhặt các việc tản-mạn trong kinh-sách mà suy-loại ra thời cũng có thể tưởng-tượng được cách sinh-hoạt hành-động của Phật đại-khái như sau này.

Sáng dậy sớm, khoác áo cà-sa (kashaya), tay cầm cái bát, — bởi đó mà ngày sau có tiếng « y-bát » để chỉ người tu-hành, — ra ngoài thành hay là vào trong xóm, đến từng cửa một hành-khất đồ ăn. Các đệ-tử cũng làm như vậy. Những thiện-nam tín-nữ trong làng ngoài tỉnh muốn thi-hành công-đức bố-thí thời đã sửa-soạn sẵn cơm cháo để người hành-khất đến nơi đem ra cung-dưỡng. Hiện nay ở Diến-điện, Xiêm-la, Cao-miên, tục tăng-gia hành-khất vẫn còn thịnh-hành lắm, vì mấy nước ấy thuộc Nam-tôn-Phật-giáo, mà Nam-tôn vẫn giữ được nguyên chính-truyền hơn Bắc-tôn.

Đi hành-khất xong thời về tinh-xá (vihâra), đến ngọ mới ăn cơm, mỗi ngày chỉ một bữa. Từ trưa trở đi thì Phật tĩnh-tọa để ngẫm-nghĩ, hay là đăng-đàn để thuyết-pháp. Thường những giờ quá trưa về chiều, hay là buổi hoàng-hôn chập tối, là những lúc Phật hay ngồi một mình, thu-thập tinh-thần mà siêu-thăng nhập-định. Nhất là buổi hạ-ngọ, chung quanh cây-cối um-tùm, ngoài xa ánh nắng chói-lọi, vạn-vật nín hơi, muôn loài thiếp ngủ, bấy giờ cái thú trầm-tư mặc-tưởng, tịch-mịch âm-thầm, êm-đềm mà khoan-khoái biết bào!

Cứ trong kinh-sách thời những khi Phật thuyết-pháp, số người nghe kể hàng ức hàng vạn, không những đệ-tử cùng thiện-nam tín-nữ, lại cả thập-