Vật là hình tướng, tâm có lực hoạt động. Lực không lìa được hình. Lìa hình thì lực chẳng tồn tại được. Còn hình nếu không nhờ lực thì không phát hiện được. Bởi cho nên hai cái vật và tâm là hai phương diện của bổn thể. Vật, hay là hình tướng, chỉ về hiện tượng. Tâm, hay là lực hoạt động, chỉ về thật tại.
Theo thuyết nầy thật tại là hoạt động lực mà hoạt động lực là bổn thể của tâm. Cuối cùng, thuyết lục đại duyên khởi có khuynh hướng về duy tâm luận.
Nhưng mà vật đối với tâm, như sóng đối với nước. Sóng nước không lìa nhau. Sóng tức cũng là nước. Vật tâm cũng không lìa nhau. Vật cũng là một phương diện của thật tại, như tâm là một phương diện của thật tại. Hai cái vật và tâm cùng là biểu hiệu thật tại, nên gọi chung là nhứt như.
Tóm lại mà nói: ta đây là do lục đại kết hiệp mà có. Lục đại ly tán thì ta không còn. Còn, mất, chẳng qua là một cuộc đổi thay của lục đại mà thôi.
