Trang:Phat giao triet hoc.pdf/110

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

rằng mê vọng là cái nguyên nhân phát khởi hiện tượng, và muốn giải thoát thì phải trừ cho được mê vọng.

b. Thật tướng luận.

Thật tướng luận giãi bày cho biết thật thể của vũ trụ như thế nào. Tức là nó đi tìm thật tại (le réel). Tôn giáo nào, triết học nào, cũng không thể không luận đến vấn đề thật tại. Nhưng thật tại chỉ có lấy trực quan mà xem nó, chớ không có ngôn ngữ văn tự gì diễn tả nó được. Cho nên các nền triết học phải dùng đến phương pháp tĩ dụ loại tợ (méthode ana-logique) mà diễn tả thật tại.

Phật giáo, về thật tại luận dùng ba phép tiêu cực, tích cực và lý tưởng.

1. Tiêu cực thật tại luận. — Thuyết nầy cho rằng ngôn ngữ văn tự có diễn tả được chăng, là diễn tả hiện tượng giới, chớ còn về thật tại quyết là không thể nào diễn tả được. Nó lại cũng cho rằng: nói thật tại với hiện tượng là đồng, hoặc

108