Trang:Phat giao triet hoc.pdf/112

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

Lại xét về chỗ quan hệ giữa thật tại và hiện tượng, thì tả thật tại bằng những tiếng nhứt như, như như, hoặc là pháp giới.

Những tiếng: trung đạo, chân thiện, chân đế, cũng chỉ về thật tại, khi xét đến phương diện hoạt động của nó. Còn khi xét về cá thể của nó, thì có những tiếng để tả tượng nó, như là: phật tánh, giác tánh, pháp tánh.

Tóm lại, dầu cho dùng tiếng nào để tả thật tại, cũng cùng có một ý, là nói rằng thật tại là thiện, là hay động.

3. Lý tưởng thật tại luận. — Thuyết nầy đứng về phương diện giả định mà đặt ra. Nói rằng thật tại là chung cuộc của sự giải thoát.

Gọi nó bằng lý tưởng thật tại luận là thủ cái nghĩa con người ở trong cõi hiện tượng, lấy lý tưởng mà nghĩ ra nó.

Lý tưởng thật tại luận phân ra hai thuyết. Một thuyết tiêu cực, một thuyết tích cực.

110