Trang:Phat giao triet hoc.pdf/115

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

triển, biểu lý nhau mà giải bày một vật là thật tại.

c. Quan hệ giữa hiện tượng và thật tại.—

Ở trên đây đã nhiều nơi nói đi nói lại chỗ quan hệ giữa hiện tượng và thật tại. Tưởng không cần phải có một chương riêng để lặp lại làm gì. Nhưng xin nhóm ít lời để cho dễ rõ hơn.

Tiểu thừa thuyết. — Cứ kể ra thì tiểu thừa giáo không đặt rõ vấn đề thật tại. Chỉ lúc giáo phái nầy toàn thạnh là có phân ra hai phương diện hiện tượng và thật tại, và bảo rằng thật tại là thường trụ, còn hiện tượng là vô thường: thật tại với hiện tượng quan hệ nhau như nguyên tử với vật đã hóa thành (atome et corps).

Pháp tướng thuyết. — Pháp tướng tông bảo rằng thật tại là cái lý thể vô vi, hiện tượng là hữu vi. Hai cái quan hệ nhau, là do nơi thật tại hoạt động mà sanh ra hiện tướng.

113