Trang:Phat giao triet hoc.pdf/138

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

phương diện sai biệt thì lại phát sanh ý nghĩa đạo đức.

Vạn hữu có thiên sai vạn biệt, có sanh diệt chuyển biến, ấy là cái tướng của sự mê vọng. Trong cảnh giới mê vọng ấy, không có được thật ngã. Như thế tất phải cần giải thoát.

Cảnh giới mê vọng có được, là tại ta lầm tạo nghiệp. Cho nên muốn giải thoát phải phá lầm, phải diệt nghiệp. Do tư tưởng như thế phát sanh chủ nghĩa cấm dục.

Luân lý của tiểu thừa phật giáo không ngoài cái khuôn khổ cấm dục đó. Tức là một chủ nghĩa tiêu cực.

Đại thừa phật giáo, trái lại, không cho hiện tượng là mê vọng, mà cho hiện tượng cùng thật tại là nhứt như. Nghĩa là vạn hữu vẫn là nhứt như. Thân tâm ta cũng là hiện tượng, nó cũng là nhứt như. Ta không được tưởng tượng có thật ngã đứng riêng biệt. Như thế đại thừa phật giáo chủ trương vô ngã. Nhưng cái

136