Trang:Phat giao triet hoc.pdf/22

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

kiền thành kỉnh lễ, sùng bái nhứt thiết những lực gì có thể hại mình, hoặc có thể giúp mình. Hại mà sợ, giúp mà ơn. Đều là được phụng thờ.

Điều ghê sợ nhứt của người thời thái cổ là những đêm tối-tăm. Bởi phần thì lạnh lùng, phần thì không thấy đường để tránh ác thú. Cho nên được có ánh sáng, là lấy làm hạnh phúc. Nhựt, nguyệt, tinh; thần, chiếu diệu ở không trung, bởi đó mà được thờ, được coi là Thần linh.

Thờ như thế, rõ ràng là bởi cái lòng muốn trừ tai, cầu phúc, để giữ gìn lấy sự sống còn.

Lòng muốn ấy lần lần hiện ra bề ngoài bằng những nghi thức cúng tế, van vái, ca tụng.

Nghi thức đã sanh, thời lại sanh có những hạng người chăm nom, gìn giữ nó. Hạng người ấy bao giờ cũng được dân gian kính trọng. Ấy là hạng tăng lữ.

Ở xứ Ấn-độ, thời thái cổ, hạng tăng lữ nầy gọi là phái brahman.

20