Đứng ra giữa hai cái tư triều quan niệm luận và duy vật luận, mà dung hoà tổng hiệp hai đàng, thì có phái chủ trương « vật tâm nhị nguyên luận ». Ấy là phái Samkhya (phái số luận).
Đại ước, trước hồi Phật giáo ra đời, ở xứ Ấn độ có sáu nguồn tư tưởng chánh, kể ra trên đó: upanishad, vedanta, mimansa, nyaya, vaisesika và samkhya.
