Trang:Phat giao triet hoc.pdf/36

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

Việc Thái tử bốn lượt dạo chơi ra bốn cửa thành, là việc có hay là không, thì nào có bằng cứ gì đích xác. Nhưng tục truyền có việc dạo chơi như thế, nhắc lại cũng có cái lợi, là làm cho thấy rõ tư tưởng xuất gia của Thái-tử Siddhârtha

Thấy con sớm có tư tưởng chán đời, không muốn cho con trông thấy cảnh tượng khốn khổ của nhân dân, vua Çuddhodana giữ mãi Thái tử trong cung điện, ngày ngày cho vào ra trong những đám vườn minh-mông bao bọc quanh đó. Nhưng mà cảnh vườn dầu có đẹp cũng không làm khuây được ưu lự, ở mãi trong đó cũng chán, cho nên Thái-tử lẻn ra dạo chơi.

Lần đầu dạo chơi ra cửa thành phía đông, Thái tử trông thấy một cụ già, râu tóc bạc phơ, chỉ còn da nhăn-nheo bọc lấy xương, ho lặn-khoặn, đi lụm-cụm. Thấy người mà ngẫm đến ta: trai-trẻ rồi sau cũng có lúc già nua như thế. Thái-tử bùi ngùi trở về cung, trầm ngâm nghĩ ngợi mãi.

34