Trang:Phat giao triet hoc.pdf/55

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

mươi bộ: thượng tòa mười một bộ, đại chúng chín bộ.

Mặc dầu có phân phái xa nhiều đến hai mươi bộ như thế, cũng không ngoài hai xu hướng bảo thủ và tấn thủ. Hai phái khác nhau, đại lược như vầy:

Về phương diện hình-nhi-thượng, phái bảo thủ chủ trương « hữu luận », phái tấn thủ chủ trương « không luận ».

Về phương diện thật hành giới luật, phái bảo thủ chủ trương giữ giáo quyền một cách nghiêm khắc, phái tấn thủ chủ trương tự do khoan dung.

Phái bảo thủ cho rằng Çâkya Muni chỉ là một người có hạn, mà phái tấn thủ thì cho rằng Çâkya Muni kết hiệp với vũ trụ, tức là họ khuynh về chỗ thần hóa Çâkya Muni.

Phái bảo thủ mỗi khi giải thích điều gì mỗi bo-bo giữ lấy giáo điều, phái tấn-thủ lại thích đứng về phương diện triết học, tự do thảo cứu.

53