Giữa hai nguồn tư tưởng hữu luận và không luận, lại còn có nguồn tư tưởng chủ trương chẳng « hữu » chẳng « không ». Ấy là nguồn tư tưởng « trung luận ».
Nguồn tư tưởng hữu luận có thống nhứt là nhờ bộ Mahâvibhâsâ thảo ra trong kỳ kết tập thứ tư. Nguồn tư tưởng nầy trọng yếu hơn cả trong thời kỳ gọi là « Tiểu thừa phật giáo », tức là thời kỳ chạy dài lối năm trăm năm sau khi Phật nhập diệt.
Vào khoảng năm trăm năm sau khi Phật nhập diệt có Mã Minh bồ tát ra đời, đặt ra bộ Đại Thừa Khởi Tín Luận Bắt đầu từ đây trong Phật giáo phân ra đại thừa và tiểu thừa. Một trăm năm sau nữa, có Long Thọ bồ tát ra đời, đặt ra bộ Trung Quan Luận. Ba trăm năm sau nữa, tức là sáu trăm năm sau khi Phật nhập diệt, có hai anh em Vô Trước và Thế Thân ra đời. Vô Trước đặt ra bộ Nhiếp Đại Thừa Luận. Về sau đại thừa phập giáo hưng thạnh lên mà phân phái
