luôn. Trên đã có nói khổ là gì? vì đâu mà khổ? phải diệt khổ, và đạo là đường dẫn đến chỗ diệt khổ.
Có tu mới có giải thoát được. Mới khỏi luân hồi. Mới không sanh trở lại (punarjâti). Bởi vì, theo nhà Phật sanh là khổ.
Thập nhị nhân duyên. — Không có sanh thì không có già chết (jâramarana) thì không có khổ. Vậy thì nhân duyên của già chết là sanh (jâti) Sanh đây tức là triền chuyển trong luân hồi. Nhân duyên của sanh là hữu (bhava), tức là cái ý thức về sự có của ta. Nhân duyên của hữu là thủ (upâdâna), tức là cái tánh tự tồn, muốn làm hết phương thế để kéo dài đời mình ra. Nhân duyên của thủ là ái (trisnâ), tức là cái dục tình làm cho ta mê thiết nỗi nọ điều kia. Nhân duyên của ái là thọ (vêdâna) tức là cảm giác. Nhân duyên của thọ là xúc (sparça) tức là xúc giác do các giác quan truyền báo cho ta Nhân duyên của xúc là lục nhập (sadâyatana): nhãn
