khoảng đời Khổng-tử, đã bị xen vào nhiều thứ giả-mạo, do người đời Hán chế ra nó làm cho người ta sẽ bị lầm lẫn, nếu sự lựa trọn không tinh tế.
Phải, cái chuyện sách-giả ở đời Hán là sự dịch có. Nguyên nhân của nó. xưa nay ai cũng đổ tại nhà Tần đốt sách và chôn học-trò. Nhưng theo ý tôi, ngoài sự tàn bạo ấy của vua Thủy-hoàng, còn việc thay đổi thể chữ và việc thay đổi đồ viết cũng là rễ gốc của chuyến đó.
Tù đời Khổng-tử đến đời Hán sở, thể-chữ của Tầu đã bị bốn lần thay đổi, trước là khoa-đẩu, biến ra đại-triện, rồi biến ra tiểu triện, rồi biến ra lệ-thư, cuối cùng mới thành khải-thư, là lối chữ của người Tầu hiện dùng. Đồ viết cũng bị thay đổi 3 lần trước còn viết bằng thẻ tre, sau viết bằng lụa sau rốt mới viết bằng giấy. Mỗi lần thể chữ và mỗi lần đồ viết thay đổi, tự nhiên phải có nhiều sách mai một vì không có hân-hạnh được phép sang thể chữ mới hay đồ viết mới.
Những nguyên-nhân đó hợp lại làm cho đời Hán có nạn khủng-hoảng sách cổ khi người đời ấy đã thấy món đó là vật cần dùng. Rồi đó nhà vua hạ lệnh sưu-tầm,
