Bước tới nội dung

Trang:Phe binh Nho giao Tran Trong Kim.pdf/42

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
40
PHE BINH NHO GIAO

như trên, thật là xuyên tạc, không đúng bản nghĩa của nó.

Vẫn cuốn I, trang 79, đoạn nói về phương pháp dạy học của Khổng-tử, tác-giả chép rằng:

«Tục đời cổ, hễ ai đến yết-kiến người nào cũng phải có lễ vật gì. Có người đến xin học, đem lễ bó nem, ngài cũng dậy, Ngài nói rằng: « người đem lễ bó nem trở lên, ta chưa từng không dạy ai vậy.» »

Vậy là Khổng-tử đã để ý phân biệt những món đồ lễ của kẻ xin vào cập môn. Và ngài nói thế tức là ý ngài cho rằng: « Những người vào học mà đem lễ ngài có một bó nem, ấy là món lễ bạc lắm, đáng lẽ thì không thèm dạy, nhưng ngài rộng lượng, cũng dậy tất cả ».

Nếu thế, thì tư cách cụ Khổng không hơn những hạng thày đồ biển-lận là bao.

Nhưng mà cụ Khổng đâu đến nỗi thế, Cái câu: « tự hành thúc tu dĩ thượng, ngô vị thường vô hối yên » (自 行 束 修 以 上 吾 未 嘗 無 誨 焉) ở sách Luận ngữ là ngài khoe mình đã dạy học trò một cách chu đáo, bất cứ việc lớn việc nhỏ, cho đến cái việc đưa một bó nem để làm đồ lễ đi thăm người khác, ngài đều chỉ-bảo cho cả.