Trang:Phe binh Nho giao Tran Trong Kim.pdf/70

Văn thư lưu trữ mở Wikisource
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
68
PHE BINH NHO GIAO

Thư, Trung-dong đều là nhũng sách hoặc thật giả-mạo, hoặc có thể ngờ là giả-mạo. Khổng-tử gia-ngữ lại là bộ sách biên-tập sau đời Khổng-tử khoảng 700 năm, ở một đoạn trước đã nói rõ rồi. Duy có kinh Dịch thì tôi chưa kịp nói đến.

Sách này, từ xưa đến giờ, ai cũng bảo là do Phục-hy, Văn-vương và Chu-công làm ra, rồi đến Khổng-tử mới sửa-soạn lại và thêm ý-kiến của mình vào đó.

Người ta nói rằng: Trong bộ kinh Dịch, Phục-hy đặt ra tám vạch, Văn-vương đặt ra lời «Thoán», Chu công đặt ra lời «Hào», rồi đến Khổng-tử làm thêm Thoán-truyện, Tượng-truyện, Hệ từ-truyện, Văn-ngôn-truyện, Thuyết-quái truyện, Tự quái truyện, và Tạp-quái-truyện, tất cả mười thứ, gọi là thập dực, để phụ vào với các món của Phục hy, Văn-vương, Chu công.

Ấy là người ta nói theo «Hán thư» và «Sử ký» của Tư mã-Thiên đời Hán. Những chuyện «Khổng tử sửa định sáu kinh», «Khổng tử đọc Dịch ba lần bị đứt lề da» đều do Hán-nho nói ra tất cả.

Theo sự kê-cứu của tôi, thì chính tay Khổng-tử chưa có dúng vào sách ấy.

Nói vậy không khỏi có người cho là